12 თებერვალს, „ბათუმელების“ ჟურნალისტი ჯაბა ანანიძე ბათუმის მერიის დაცვის პოლიციამ მერიის შენობაში იმ კომისიის საჯარო სხდომაზე დასასწრებად არ შეუშვა, რომელიც უსახლკაროების საკითხს განიხილავდა. შეხვედრას ბათუმის მერი, ბათუმის საკრებულოს თავმჯდომარე და აჭარის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები ესწრებოდნენ. ჟურნალისტი დიდხანს ელოდა ნებართვას მერიის პრეს-ცენტრისგან. დაცვის პოლიციელებმა უარის მიზეზი ვერ განმარტეს.
საგულისხმოა, რომ შეხვედრას ესწრებოდა და აშუქებდა საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზია.
მიუხედავად იმისა, რომ მსგავსი მოპყრობა მედიის მიმართ ბევრ რეგიონში არცთუ იშვიათია - ადგილობრივი მმართველობის ორგანოები ჟურნალისტებს უკანონოდ უზღუდავენ წვდომას ღია სხდომებზე, „ბათუმელების“ პრაქტიკაში ის პირველი იყო.
ქარტიას აქვს დასაბუთებული ეჭვი, რომ „ბათუმელების“ მიმართ დისკრიმინაციული მიდგომა და მათი კანონიერი უფლებების შეზღუდვა პირდაპირ არის დაკავშირებული მზია ამაღლობელის უკანონო დაკავებასა და პატიმრობასთან და მიზნად „ბათუმელების“ შევიწროებას ისახავს. იმით, რომ საჯარო შენობაში კომისიის ღია სხდომაზე ჟურნალისტი არ შეუშვეს, დაცვის პოლიციელებმა და ბათუმის მერიამ დაარღვიეს ბათუმის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს რეგლამენტი, რომელიც მათ საჯარო შენობებში ჟურნალისტებისთვის სამუშაო პირობების შექმნას ავალდებულებს.
ქალაქ ბათუმის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2014 წლის 23 სექტემბრის დადგენილებაში (№34) ქალაქ ბათუმის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს რეგლამენტის დამტკიცების შესახებ, 99-ე მუხლში, რომელიც აღწერს საკრებულოს, საკრებულოს კომისიის, საკრებულოს დროებითი სამუშაო ჯგუფის სხდომებში მოქალაქეთა მონაწილეობის წესს, ვკითხულობთ:
1. ნებისმიერ პირს უფლება აქვთ წინასწარი ნებართვის გარეშე დაესწროს საკრებულოს, საკრებულოს კომისიის, საკრებულოს დროებითი სამუშაო ჯგუფის ღია სხდომებს. 2. საკრებულოს, საკრებულოს კომისიის, საკრებულოს დროებითი სამუშაო ჯგუფის სხდომის დარბაზში (კაბინეტში) უნდა იყოს გამოყოფილი ადგილები სხდომაზე დასწრების მსურველ მოქალაქეებისათვის.
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია ბათუმის მერიას მოუწოდებს, დაიცვას რეგლამენტის მოთხოვნა და მისცეს „ბათუმელების“ ჟურნალისტებს თავიანთი პროფესიული მოვალეობის განხორციელების უფლება, რის ნაწილიცაა ადგილობრივი მმართველობის ორგანოებში მიმდინარე სამუშაო პროცესების გაშუქება კორუფციის რისკების გამოსავლენად.
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭო შაბათს, 15 თებერვალს, საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიის ჟურნალისტის, ირინა ყურუას გადაცემის ქარტიის პრინციპებთან შესაბამისობის საკითხს განიხილავს.
10:00 საათზე - თეა ცაგურია ირინა ყურუას წინააღმდეგ.
სადავო გადაცემა “სათქმელი” საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიის ეთერში 2024 წლის 12 დეკემბერს გავიდა.
განმცხადებელი თეა ცაგურია მიუთითებს, რომ წამყვანმა ბათუმის ხელოვნების უნივერსიტეტის დაპატიმრებული დეკანისა და ოთხი სტუდენტის შესახებ გადაცემის დასაწყისში წარმოთქმულ ტექსტში დაარღვია ქარტიის პირველი (სიზუსტე); მესამე (დადასტურებული წყარო); მეოთხე (კეთილსინდისიერება); მეხუთე (შესწორება); მეშვიდე (დისკრიმინაცია); მერვე (ბავშვის უფლებები); მეცხრე (მასალების გამიჯვნა) და მე-11 (ფაქტის განზრახ დამახინჯება) პრინციპები.
ქარტიის საბჭო განცხადებას განიხილავს და გადაწყვეტს, დაირღვა თუ არა სადავო ჟურნალისტურ პროდუქტში ქარტიის პრინციპები.
სხდომა წარიმართება ონლაინ რეჟიმში, პლატფორმა ZOOM-ის მეშვეობით. საქმის განხილვა ღიაა და ნებისმიერ მსურველს შეუძლია დასწრება. სხდომაზე დასწრებისთვის საჭირო მონაცემების მისაღებად, მოგვწერეთ მეილზე: ethicscharter@gmail.com.
ქარტია შეშფოთებას გამოთქვამს „მთის ამბების“ კუთვნილი ავტომობილის დაზიანების გამო. გამოცემის რედაქტორმა გელა მთივლიშვილმა ამ შემთხვევის შესახებ ინფორმაცია სოციალურ ქსელში გაავრცელა. მან თავდამსხმელი ვიდეოსამეთვალყურეო სისტემის ჩანაწერიდან ამოიცნო. ჟურნალისტი, რომელმაც უკვე მიმართა 112-ს, ინციდენტს მის პროფესიულ საქმიანობას უკავშირებს.
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია საგამოძიებო ორგანოებს მოუწოდებს, ამ შემთხვევით დაინტერესდნენ და სწრაფად გამოიძიონ.
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია გმობს პოლიციელთა ძალადობას ჟურნალისტებზე და საგამოძიებო უწყებებს რეაგირებისკენ მოუწოდებს
4 თებერვალს ჟურნალისტები და მოქალაქეები პარლამენტის უკანა მხარეს შეიკრიბნენ, რათა კიდევ ერთხელ მოეთხოვათ „ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ გამომცემლის, მზია ამაღლობელის, რომელიც დღემდე უკანონო პატიმრობაში იმყოფება და უკვე 24 დღეა შიმშილობს, გათავისუფლება.
პოლიცია თავს დაესხა ჟურნალისტებს, რომლებიც ამ მშვიდობიან აქციის მონაწილეთა გადაადგილებას აშუქებდნენ, მათი ერთი ნაწილი პირდაპირ ეთერში. აქციის მონაწილეები 9 აპრილის ქუჩით ეშვებოდნენ რუსთაველის გამზირის მიმართულებით. პოლიციის მითითებით ისინი ტროტუარზე გადავიდნენ. ცოტა ხანში ადგილზე მოულოდნელად გააქტიურებული გდდ-ს თანამშრომლები ჟურნალისტებსა და აქციის მონაწილეებს ორი მხრიდან მიაწვნენ და ისინი ძალის გამოყენებით ჩასწიეს რუსთაველის გამზირისკენ. ატყდა ჩოჩქოლი და შეიქმნა ჭყლეტის საშიშროება.
პოლიციელები ჟურნალისტებს უხეშად ეპყრობოდნენ, ხელს ჰკრავდნენ და მუშაობაში ხელს უშლიდნენ.
პოლიციელებმა „პუბლიკას“ ფოტოგრაფს, ნათია ლევერაშვილს თმაზე მოქაჩეს და ხელი დაარტყეს.
„ტვ პირველის“ გადაღებულ კადრებში ჩანს, თუ როგორ არტყამს თავისა და კისრის არეში ნიღბიანი პოლიციელი NEWS.On.ge-ს მთავარ რედაქტორს, ვანცენტ ხაბეიშვილს, რომელიც ამ დროს აქციას ლაივ რეჟიმში აშუქებს. დარტყმის შედეგად ხაბეიშვილი ძირს ეცემა. ჟურნალისტი ამჟამად გადაუდებელ გამოკვლევებზე კლინიკაში იმყოფება.
OC Media-ს ჟურნალისტი გივი ავალიანი აქციის ერთ-ერთი მონაწილის დაკავების პროცესს იღებდა, რა დროსაც ნიღბიანმა პოლიციელებმა მისთვის ტელეფონის წართმევა სცადეს.
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია ძალოვან უწყებებს მოუწოდებს, პატივი სცენ საქართველოს კონსტიტუციით დაცულ უფლებებს, შეწყვიტონ თავდასხმები მედიის წარმომადგენლებზე და მისცენ მათ პროფესიული მოვალეობის უსაფრთხოდ შესრულების საშუალება. ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია საგამოძიებო უწყებებს მოუწოდებს, დაუყოვნებლივ გამოიძიონ ჟურნალისტების მიმართ ჩადენილი დანაშაულები და გამოავლინონ და დასაჯონ დამნაშავეები.
შსს-ს სხვადასხვა დანაყოფის წარმომადგენლები, რომელთა იდენტიფიცირება მეტწილად შეუძლებელი იყო იმის გამო, რომ სახე ნიღბით ჰქონდათ დაფარული და ამოსაცნობ ნიშნებს არ ატარებდნენ, „თბილისი მოლთან“ მიმდინარე აქციაზე ჟურნალისტებს ხაზგასმულად უპატივცემულოდ და უხეშად ეპყრობოდნენ, აყენებდნენ სიტყვიერ შეურაცხყოფას, ტერიტორიიდან ძალის გამოყენებით აძევებდნენ და გადაღებაში ხელს უშლიდნენ. პოლიციელები განსაკუთრებულ აგრესიას იჩენდნენ მაშინ, როცა ჟურნალისტები მათ მიერ მშვიდობიანი აქციის მონაწილეებზე ძალადობის ფაქტების გადაღებას ცდილობდნენ.
ვიდეოში, რომელიც „რადიო თავისუფლებამ“ გამოაქვეყნა, ისმის, თუ როგორ ემუქრება პოლიციელი ამ მედიასაშუალების ჟურნალისტს გელა ბოჩიკაშვილს: „გაწიე ეგ კამერა, თორემ გაგიმტვრევ თავ-პირს“. პოლიციელი უკან არ იხევს მაშინაც კი, როცა ჟურნალისტი მას უხსნის, რომ ის პროფესიულ მოვალეობას ასრულებს: „ვინც არ უნდა იყო, გაწიე კამერა“.
პოლიციელებმა მუშაობაში ხელი შეუშალეს „მედია აპრილის“ ჟურნალისტებს ვახო ქარელსა და ნატა ურიდიას. ვიდეოში ჩანს, რომ პოლიციელები ცდილობენ, მათ ტერიტორია ძალის გამოყენებით დაატოვებინონ.
პოლიციელებმა პროფესიული მოვალეობის შესრულებაში ხელი შეუშალეს „მთავარი არხის“ ჟურნალისტს დეა მამისეიშვილს. მას პოლიციელებმა ხელი ჰკრეს, ურტყამდნენ ხელებს და ფეხებს. მიაყენეს სიტყვიერი შეურაცხყოფაც. ამის ამსახველი ვიდეო სოციალურ ქსელში ჟურნალისტმა თავად გამოაქვეყნა.
„რადიო მარნეულის“ ჟურნალისტი ვლადიმერ ჩხიტუნიძე ნიკა მელიას დაკავებას იღებდა, რა დროსაც ის გდდ-ს თანამშრომლებმა გააჩერეს და ტროტუარზე ძალის გამოყენებით გადაიყვანეს.
„ტვ პირველის“ მიერ გამოქვეყნებულ ვიდეოში ჩანს, რომ პოლიციელები ფიზიკური ძალის გამოყენებით აგდებენ ტერიტორიიდან ტელეკომპანიის ჟურნალისტს დიანა ჩირგაძეს. ჟურნალისტის თქმით, პოლიციელებმა მანამდე სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს მას და ოპერატორს. მეტიც, ისინი შეეცადნენ, ფიზიკურად გასწორებოდნენ ოპერატორს და სამაუწყებლო აპარატურა დაეზიანებინათ.
ჰოსპიტალიზაცია დასჭირდა „ტვ პირველის“ ოპერატორს ნიკო კოკაიას. ის კლინიკა „ვივამედში“ გადაიყვანეს და კვლევები ჩაუტარეს, რამაც აჩვენა ტვინის შერყევა. „ნეტგაზეთის“ გამოქვეყნებულ ვიდეოში ჩანს, რომ ოპერატორი ძლიერ ტკივილს განიცდის. მან დაზიანება ჭყლეტისას მიიღო, როცა პოლიცია აქციის მონაწილეებს აკავებდა. ნიკო კოკაია რამდენიმე წუთის განმავლობაში უგონოდ იყო.
„ტვ პირველის“ ჟურნალისტს ხატია სამხარაძეს ნიღბიანმა პოლიციელმა, „ტვ პირველის“ ინფორმაციით, მირზა კეზევაძემ წაართვა პირადი ტელეფონი, რომლითაც ის „აგროჰაბის“ მიმდებარე ტერიტორიაზე ზვიად ხარაზიშვილის მანქანას იღებდა. პოლიციელმა ტელეფონი ძირს დააგდო და ფეხი დაარტყა. იმავდროულად პოლიციელებმა მუშაობაში ხელი შეუშალეს ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადამღებ ჯგუფსაც. ხატია სამხარაძის თქმით, მათ ჟურნალისტ გიორგი კვიჟინაძისთვის მიკროფონის წართმევა სცადეს.
პროფესიული მოვალეობის შესრულებაში ხელი შეუშალეს „მედიაჩეკერის“ ჟურნალისტს ნინია კაკაბაძესაც იმ მანქანის გადაღებისას, რომლითაც ზვიად ხარაზიშვილი გადაადგილდებოდა. მას პოლიციელებმა ხელი ჰკრეს.
პროფესიული მოვალეობის შესრულებაში ხელი შეუშალეს “გურია ნიუსის” ჟურნალისტსაც. ვიდეოში ჩანს, თუ როგორ ურტყამს ხელს “გურია ნიუსის” კამერას ნიღბიანი პირი, რომელსაც პოლიციის ფორმა არ ეცვა.
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია გმობს ძალოვნების მხრიდან ჟურნალისტთა მიმართ არასათანადო მოპყრობისა და ძალის გადამეტების ფაქტებს და საერთაშორისო უფლებადამცველ ორგანიზაციებს მოუწოდებს, შესაბამისი შეფასება მისცენ კონსტიტუციისა და კანონის ჩარჩოებიდან გასული ძალოვნების საფრთხის შემცველ ქმედებებსა და სისტემურ ძალადობას მედიის წარნმომადგენლებზე.
„ქართული ოცნება“ აგრძელებს დამოუკიდებელი ონლაინ გამოცემების დევნას, ხოლო მასთან დაკავშირებული ძალაუფლების მქონე პირები - დამოუკიდებელი ონლაინ გამოცემების მიმართ სიძულვილის გაღვივებას.
„ქართული ოცნების“ რეპრესიული პოლიტიკა დამოუკიდებელი მედიის მიმართ 1 თებერვალს ახალ საფეხურზე გადავიდა, როდესაც შალვა პაპუაშვილმა მედიის მიერ საკუთარი პროფესიული მოვალეობის შესრულება მანიპულაციურად დააკავშირა 31 იანვარს სახელდახელოდ მიღებულ, შეკრების უფლების შემზღუდავ შესწორებასთან მთავრობის #361 დადგენილებაში და სისხლის სამართლებრივ პასუხისმგემლობაზე ალაპარაკდა.
ონლაინ გამოცემა „პუბლიკამ“ 1 თებერვალს გაავრცელა ინფორმაცია სინდისის პატიმრების გათავისუფლებისა და ახალი საპარლამენტო არჩევნების დანიშვნის მოთხოვნით 2 თებერვალს „თბილისი მოლთან“ დაგეგმილი აქციის შესახებ.
შალვა პაპუაშვილი ამ ინფორმაციას 1 თებერვალსვე გამოეხმაურა პოსტით ფეისბუქის პირად გვერდზე, რომელშიც „პუბლიკა“ სისხლის სამართლის დანაშაულის ჩადენის რეკლამირებაში დაადანაშაულა.
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია შალვა პაპუაშვილს შეახსენებს, რომ სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლება დემოკრატიის ქვაკუთხედია და რომ მედიის პროფესიული მოვალეობაა, მიუკერძოებლად გააშუქოს ქვეყანაში მიმდინარე ყველა მოვლენა. „თბილისი მოლთან“ დაგეგმილი აქცია სწორედ ამგვარ მოვლენათა რიგს მიეკუთვნება.
მედიის პასუხისმგებლობის დაყენება მოვლენის გაშუქების გამო მედიის სარედაქციო დამოუკიდებლობაში ჩარევის უხეშ მცდელობას წარმოადგენს. შალვა პაპუაშვილმა თავისი პოსტით მიზანმიმართულად გააღვივა სიძულვილი დამოუკიდებელი ონლაინ მედიის მიმართ. ამას ადასტურებს კომენტარები მისი პოსტის ქვეშ და ისიც, რომ თავად მედიასაშუალებამ შალვა პაპუაშვილის პოსტი თავდასხმად და მუქარად აღიქვა.
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია შალვა პაპუაშვილს მოუწოდებს, პატივი სცეს პრესის თავისუფლებას, რომელიც დაცულია საქართველოს კონსტიტუციითა და საქართველოში მოქმედი კანონმდებლობით და საერთაშორისო კონვენციებით, რომელთა ხელმომწერიც არის საქართველო, და ხელი აიღოს დამოუკიდებელი მედიის დევნასა და შევიწროებაზე.
ქარტიის საბჭომ 25 იანვარს სხდომაზე განიხილა ქრისტინე ზამთარაძის განცხადება ტელეკომპანია “იმედის” ჟურნალისტის წინააღმდეგ.
სადავო მასალა “იმედის” ფეისბუქ გვერდზე 2024 წლის 16 ნოემბერს გამოქვეყნდა და ეხებოდა ცესკოს თავმჯდომარის გიორგი კალანდარიშვილის საცხოვრებელ სახლთან გამართულ პროტესტს.
განმცხადებელი დავობდა ქარტიის პირველი (სიზუსტე); მეხუთე (შესწორება); მეშვიდე (დისკრიმინაცია) და მე-11 (ფაქტის განზრახ დამახინჯება) პრინციპების დარღვევაზე, რომელთაგან საბჭომ მეშვიდე პრინციპის გარდა ყველა დარღვეულად მიიჩნია.
გადაწყვეტილების სამოტივაციო ნაწილი გამოქვეყნდება მოგვიანებით.
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიას ჟურნალისტმა გიგა გელხვიიძემ “საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს” წინააღმდეგ განცხადებით მომართა.
სადავო მასალა „საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს“ გადაცემის “მთავარი” პირდაპირ ეთერში 2025 წლის 14 იანვარს გავიდა. განმცხადებელი მიიჩნევს, რომ ის გადაცემის წამყვანმა ჰომოფობიური და შეურაცხმყოფელი ტერმინებით მოიხსენია.
განმცხადებლი დავობს ქარტიის პირველი (სიზუსტე), მეხუთე (შესწორება), მეშვიდე (დისკრიმინაცია) და მე-10 (პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობა) პრინციპების დარღვევაზე.
მოპასუხედ განისაზღვრა გადაცემის წამყვანი ქეთევან ბოლქვაძე.
ქარტიის საბჭო განცხადებას ღია სხდომაზე განიხილავს და გადაწყვეტს, დაირღვა თუ არა სადავო ჟურნალისტურ პროდუქტში ქარტიის პრინციპები.
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიას გიორგი ისაკაძემ ტელეკომპანია “იმედის” ჟურნალისტის წინააღმდეგ განცხადებით მომართა.
სადავო სიუჟეტი ტელეკომპანია “იმედის” ეთერში გადაცემა “ქრონიკაში” 2024 წლის 26 დეკემბერს გავიდა, სათაურით: “ისაკაძე - ბიზნესბულინგის ორგანიზატორი”.
განმცხადებლი დავობს ქარტიის პირველი (სიზუსტე), მესამე (დადასტურებული წყარო), მეშვიდე (დისკრიმინაცია) და მე-11 (ფაქტის განზრახ დამახინჯება) პრინციპების დარღვევაზე.
მოპასუხედ განისაზღვრა სიუჟეტის ავტორი გიორგი
აბაზაძე.
ქარტიის საბჭო განცხადებას ღია სხდომაზე განიხილავს და გადაწყვეტს, დაირღვა თუ არა სადავო ჟურნალისტურ პროდუქტში ქარტიის პრინციპები.
25 იანვრის სხდომაზე ქარტიის საბჭომ განიხილა თინა ცომაიას და ნინო ივანიშვილის განცხადება ტელეკომპანია “პირველი არხის” წამყვანის წინააღმდეგ.
სადავო გადაცემა - “მოამბის საგანგებო ეთერი” “პირველ არხზე” 2024 წლის 15 დეკემბერს გავიდა. განმცხადებლის მხრიდან სადავოდ იყო გამხდარი რესპოდენტ ირაკლი ფიფიასთან დისკუსიაში წამყვანის გამონათქვამები და შეფასებები.
განმცხადებელმა განხილვის დროს მოხსნა ქარტიის მეცხრე
(მასალების გამიჯვნა) პრინციპი და სადავო პრინციპებად განისაზღვრა
პირველი (სიზუსტე); მეშვიდე (დისკრიმინაცია) და მე-11 (ფაქტის განზრახ
დამახინჯება) პრინციპები, რომელთაგანაც საბჭომ ყველა დარღვეულად
მიიჩნია.
გადაწყვეტილების სამოტივაციო ნაწილი გამოქვეყნდება მოგვიანებით.
ქარტიის საბჭომ 25 იანვარს სხდომაზე განიხილა კახა კუკავას განცხადება “Sfero TV”-ის ჟურნალისტის წინააღმდეგ.
სადავო მასალა 2024 წლის 25 ოქტომბერს გამოქვეყნდა სათაურით: “გაერთიანება ბრძოლის ახალ ეტაპზე გადავიდა - დღეს, იურისტებმა მევახშესთან ალიანსში მყოფი, პოლიტიკოსი კახა კუკავა ამხილეს”.
განმცხადებელი დავობდა ქარტიის პირველი (სიზუსტე) და
მე-11 (ფაქტის განზრახ დამახინჯება) პრინციპების დარღვევაზე, რომლებიც
საბჭომ დარღვეულად მიიჩნია.
გადაწყვეტილების სამოტივაციო ნაწილი გამოქვეყნდება მოგვიანებით.
ქარტიის საბჭომ 25 იანვარს სხდომაზე განიხილა ლელა გელხვიძის განცხადება ტელეკომპანია “იმედის” ჟურნალისტისა და წამყვანის წინააღმდეგ.
სადავო მასალა “იმედის დღის” ეთერში და მათ ფეისბუქ გვერდზე 2024 წლის 18 სექტემბერს გამოქვეყნდა. სიუჟეტში ნაჩვენებია ჟურნალისტის მიერ არასრულწლოვნების გამოკითხვა.
განმცხადებელი დავობდა ქარტიის მერვე (ბავშვის უფლებები) პრინციპზე, რომელიც საბჭომ დარღვეულად მიიჩნია.
გადაწყვეტილების სამოტივაციო ნაწილი გამოქვეყნდება მოგვიანებით.