სიახლეები

24 დეკემბერს ქარტიის ყოველწლიური, რიგით მეთოთხმეტე საერთო კრება გაიმართა. საერთო კრებაზე წევრების წინაშე ანგარიშებით წარდგნენ ქარტიის საბჭოს წევრი მანანა ქველიაშვილი, სარევიზიო კომისიის​ წევრი მარიკა დუდუნია და ქარტიის აღმასრულებელი დირექტორი მარიამ გოგოსაშვილი.

საერთო კრებაზე გამოვლინდნენ ქარტიის პრიზის 2022 წლის გამარჯვებულებიც.

საერთო კრებაზე საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის წევრებმა ქარტიის საბჭოს სამი ახალი წევრი აირჩიეს.

საბჭოს წევრები გახდნენ:

თბილისის კვოტით - თათია ხალიანი (პუბლიკა)

რეგიონების კვოტით - ვლადიმერ ჩხიტუნიძე (რადიო მარნეული), საბა წიწიკაშვილი (შიდა ქართლის საინფორმაციო ცენტრი)

ქარტიის საბჭოში სულ 9 წევრია, 6 წევრი რეგიონულ მედიას წარმოადგენს, 3 კი - თბილისს. საბჭო საკუთარი განცხადებით დატოვა თამარ რუხაძემ, რომელიც ირმა ზოიძემ შეცვალა. ზვიად ქორიძეს, ნათია ზოიძეს და ნინა ხელაძეს საბჭოს წევრად ყოფნის ვადა ამოეწურათ.

საბჭოს ახალი შემადგენლობა ასე გამოიყურება:

  • ხატია ღოღობერიძე
  • მაია წიკლაური
  • მანანა ქველიაშვილი
  • ირმა ზოიძე 
  • გულო კოხოძე
  • სოფო ჟღენტი
  • თათია ხალიანი
  • საბა წიწიკაშვილი
  • ვლადიმერ ჩხიტუნიძე 

alt

ქარტიის წევრებმა დღეს სარევიზიო კომისიის სამი ახალი წევრიც აირჩიეს:

  • კამილა მამედოვა
  • მალხაზ რეხვიაშვილი
  • ნინო შუბითიძე

alt

დღის ბოლოს წევრებს შორის დისკუსია გაიმართა, სადაც ქარტიის წევრებმა მედიაში არსებულ პრობლემებსა და გამოწვევაზე ისაუბრეს.

24.12.2022
 
 
ქარტიის პრიზს ახალი კა­ტე­გო­რია -"ხალ­ხის რჩე­უ­ლი" დაემა­ტა. წელს ამ კატეგორიის თემა რუსეთ-უკრაინის ომია. დამოუკიდებელმა ჟიურიმ უკვე შეარჩია 4 სა­უ­კე­თე­სო ნა­მუ­შე­ვარი, თუმცა, გამარჯვებულს ირჩევთ თქვენ, გამოკითხვის საშუალებით.
 
ამ კატეგორიის ფინალისტები არიან:
 
  • ბათუმელები -  „რა არის შენი სუპერძალა? – მე უკრაინელი ვარ“ | რეპორტაჟი უკრაინიდან. 
 
  • დავით ქაშიაშვილი - ომის მეათე დღე
 
  • ეკა ქადაგიშვილი/ანანო ბაკურაძე - ნინო ქათამაძე & ნიკოლოზ რაჭველი
 
  • ნინო თარხნიშვილი - უკრაინაში დაღუპული ქართველი მებრძოლები - 2022 

ხმის მიცემა დასრულდება 23 დეკემბერს, 23:59 საათზე.
 
 
22.12.2022

მედიის ადვოკატირების კოალიცია მიიჩნევს, რომ „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის ევროკავშირის კანონმდებლობასთან ჰარმონიზაციის პროცესი დაჩქარებულად, სფეროში ჩართული ადამიანების მოსაზრებების გაზიარების და რისკების შეფასების გარეშე წარიმართა, რაც ქვეყანაში ისედაც მძიმე მედიაგარემოს გაუარესების საფრთხეს ქმნის.

კანონპროექტი და განხილვის პროცესი - კანონპროექტი, რომელიც საქართველოს პარლამენტში 2022 წლის 7 სექტემბერს ,,ქართული ოცნების” დეპუტატებმა დაარეგისტრირეს, საჯაროდ ხელმისაწვდომი 13 სექტემბერს გახდა. კანონპროექტი პარლამენტის სესიაზე 19 სექტემბერს პირველი მოსმენით, განხილვებისა და დისკუსიის გარეშე, გავიდა. დაჩქარების მიზეზად, კანონპროექტის ავტორებმა ევროკავშირთან აღებული ვალდებულების დროულად შესრულება მოიყვანეს და აღნიშნეს, რომ მეორე მოსმენამდე სამაუწყებლო მედიასა და არასამთავრობო სექტორთან შეხვედრები ჩაინიშნებოდა. მას შემდეგ პარლამენტში მხოლოდ ერთი შეხვედრა შედგა, სადაც დამატებითი შეხვედრის საჭიროება გამოიკვეთა, კანონპროექტის ტექსტის დეტალურად განსახილველად, თუმცა მოულოდნელად, 28 ნოემბერს, ჩაინიშნა მეორე მოსმენა, დამატებითი შეხვედრების გარეშე. ამჯერადაც არგუმენტი ევროკავშირთან აღებული ვალდებულების დროულად შესრულება იყო.

აღსანიშნავია ევროკავშირის მოთხოვნა ინკლუზიურობაზე, რაც ნიშნავს, რომ ევროკავშირისთვის გადამწყვეტია, საკანონმდებლო ცვლილებები მოხდეს მხარეებთან შეთანხმებით და კონსენსუსით, რაც „მაუწყებლობის შესახებ“ კანონის ევროპულ სტანდარტებთან ჰარმონიზაციის პროცესში არ მომხდარა.

ალტერნატიული წინადადება - საქართველოში არსებული მედია გარემოს საფრთხეების გათვალისწინებით, ტელემაუწყებლობის უმრავლესობამ და არასამთავრობო ორგანიზაციებმა კანონპროექტის ალტერნატიულ ვარიანტზე იმუშავეს. აღნიშნული კანონპროექტი მეორე მოსმენამდე პარლამენტს თამარ კორძაიამ წარადგინა, თუმცა შეთავაზება მხედველობაში არ მიუღიათ.

ევროპის საბჭოს ექსპერტების დასკვნა სადავო სამი საკითხის შესახებ - მნიშვნელოვანია, რომ დირექტივის იმპლემენტაციისას, ევროკავშირი არ უთითებს ქვეყნებს თუ კონკრეტულად როგორ უნდა შეცვალონ კანონპროექტი - მისთვის მთავარია, ქვეყნებმა მიზანს მიაღწიონ. ეს ქვეყნებს აძლევს საშუალებას, დირექტივის შესრულებისას არსებული გარემოებები გაითვალისწინონ და ისეთი გზა აირჩიონ, რომელიც სფეროს არ დააზიანებს.

სწორედ ეს მიიღეს მხედველობაში ევროპის საბჭოს ექსპერტებმა და სადავო საკითხის შეფასებისას არასამთავრობო სექტორისა და მედიასაშუალებების მსგავსი პოზიცია ჩამოაყალიბეს.

მნიშვნელოვანია ის ფაქტი, რომ მესამე მოსმენამდე ევროკავშირმა ვალდებულების შესასრულებლად და „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონში შესატან ცვლილებებზე სამუშაოდ პროცესი 2023 წლის 31 მაისამდე გადაავადა.

მიუხედავად ამისა, წამყვანმა კომიტეტმა ცვლილებებს მხარი მესამე მოსმენითაც დაუჭირა.

მედიის ადვოკატირების კოალიციას მიაჩნია, რომ მნიშვნელოვანია საზოგადოებას ჰქონდეს დეტალური ინფორმაცია ევროკავშირთან ინტეგრაციის პროცესებთან დაკავშირებით და იცოდეს, რომ არ სრულდება ის მინიმალური სტანდარტიც კი, რომელიც დაინტერესებული პირების პროცესებში ჩართულობას გულისხმობს.

21.12.2022
2022 წლის 14 დეკემბერს, პირდაპირ ეთერში მუშაობის დროს, „მთავარი არხის” ჟურნალისტს, ნატაშკა ჯახუტაშვილს, ტელეკომპანია “იმედის” ოპერატორმა ხელი ჰკრა. ჩართვის დასრულების შემდეგ კი, “მთავარის” ჟურნალისტის შენიშვნას “იმედის” ოპერატორმა სიტყვიერი შეურაცხყოფითა და გინებით უპასუხა. მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ქალ ჟურნალისტს შეურაცხყოფა კაცმა ოპერატორმა მიაყენა, შესაბამისად, ჩნდება ეჭვი, ხომ არ ჰქონდა ამ ქმედებას გენდერული საფუძველიც.

აღსანიშნავია, რომ არხის ხელმძღვანელობამ აღნიშნული ფაქტი დაგმო.

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭო აცხადებს, რომ ძალადობა მიუღებელია და ოპერატორის ქმედებას აუცილებლად უნდა მოჰყვეს შესაბამისი რეაგირება ტელეკომპანია “იმედის” მხრიდან. 

იმ შემთხვევაში, თუ ჟურნალისტური საქმიანობის დროს ხდება წინაღობის შექმნა სხვა მედიის წარმომადგენლის მხრიდან, მნიშვნელოვანია მითითება მოხდეს ეთიკური ნორმების დაცვით. ძალადობა დაუშვებელია.
14.12.2022

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭო 16 დეკემბერს 2 საქმეს ონლაინ განიხილავს: 

18:00 საათზე - სოციალურ მუშაკთა გაერთიანება „TV პირველის" ჟურნალისტის მარიამ მაკასარაშვილის წინააღმდეგ

სადავო მასალა 2022 წლის 3 ნოემბერს გამოქვეყნდა. 

განმცხადებლების პოზიციით, მედიაპროდუქტში არ იყო გათვალისწინებული ბავშვის საუკეთესო ინტერესი. 

განმცხადებელი დავობს ქარტიის პირველი (ინფორმაციის სიზუსტე), მესამე (დადასტურებული წყარო) და მერვე (ბავშვთა უფლებები) პრინციპის დარღვევაზე. 

19:00 საათზე - სოფიო კვინიკაძე ტელეკომპანია „იმედის" ჟურნალისტის ეკო ფანგანის წინააღმდეგ

სადავო მასალა 2022 წლის 2 ნოემბერს გავიდა ეთერში. 

განმცხადებლის პოზიციით, ჟურნალისტმა ჭარბწონიანი ადამიანების მიმართ საზოგადოების ნაწილში უკვე არსებული დისკრიმინაციული დამოკიდებულება წაახალისა და მისი ფოტოები თანხმობის გარეშე გამოიყენა. 

განმცხადებელი დავობს ქარტიის მეშვიდე (დისკრიმინაცია) და მეათე (პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობა) პრინციპის დარღვევაზე. 

სხდომა გაიმართება ონლაინ, პროგრამა Zoom-ის მეშვეობით. მასზე დასწრების მსურველებმა შეგიძლიათ მოთხოვნა გამოაგზავნოთ ელექტრონულ ფოსტაზე - ethicscharter@gmail.com 

საქმეების  განხილვა ღიაა და ნებისმიერ მსურველს შეუძლია დასწრება. 

13.12.2022

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭო 8 დეკემბერს 3 საქმეს ონლაინ განიხილავს: 

18:00 საათზე - ვანო მინდორაშვილი და გიორგი ბოლქვაძე მარიკა ბაკურაძის წინააღმდეგ

სადავო მასალა 2022 წლის 28 ნოემბერს გავიდა ეთერში. 

განმცხადებლების პოზიციით, ჟურნალისტი შეიჭრა რესპონდენტების პირად ცხოვრებაში და მოახდინა მათი იდენტიფიცირება, რაც, მათი თქმით, არაეთიკურია, რადგან აღნიშნული არ წარმოადგენდა საზოგადოებრივი ინტერესის საგანს.

განმცხადებლები დავობენ ქარტიის მეოთხე (ინფორმაციის მოპოვებისას კეთილსინდისიერი მეთოდების გამოყენება) და მეათე (პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობა) პრინციპის დარღვევაზე. 

19:00 საათზე - ქალები საერთო მომავლისთვის (WECF) - საქართველო მარიკა ბაკურაძის წინააღმდეგ 

სადავო მასალა 2022 წლის 9 ნოემბერს გავიდა ეთერში. 

განმცხადებლების პოზიციით, ჟურნალისტმა ხელი შეუწყო გენდერულად სტერეოტიპული მოსაზრებების გავრცელებასა და ქვიარ თემის სტიგმატიზებას. 

განმცხადებელი დავობს ქარტიის მეშვიდე (დისკრიმინაცია) პრინციპის დარღვევაზე. 

სხდომა გაიმართება ონლაინ, პროგრამა Zoom-ის მეშვეობით. მასზე დასწრების მსურველებმა შეგიძლიათ მოთხოვნა გამოაგზავნოთ ელექტრონულ ფოსტაზე - ethicscharter@gmail.com 

საქმეების  განხილვა ღიაა და ნებისმიერ მსურველს შეუძლია დასწრება. 

06.12.2022

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის სამდივნომ ტელეკომპანია „იმედის” ჟურნალისტის მარიკა ბაკურაძის წინააღმდეგ ორი განცხადება დასაშვებად ცნო, განმცხადებლები არიან ვანო მინდორაშვილი და გიორგი ბოლქვაძე. 

სადავო მასალა 2022 წლის 28 ნოემბერს გავიდა ეთერში. 

განმცხადებლების პოზიციით, ჟურნალისტი შეიჭრა რესპონდენტების პირად ცხოვრებაში და მოახდინა მათი იდენტიფიცირება, რაც, მათი თქმით, არაეთიკურია, რადგან აღნიშნული არ წარმოადგენდა საზოგადოებრივი ინტერესის საგანს.

განმცხადებლები დავობენ ქარტიის მეოთხე (ინფორმაციის მოპოვებისას კეთილსინდისიერი მეთოდების გამოყენება) და მეათე (პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობა) პრინციპის დარღვევაზე. 

ქარტიის საბჭო განცხადებებს ღია სხდომაზე განიხილავს და გადაწყვეტს დაირღვა თუ არა ქარტიის პრინციპები.

05.12.2022

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭო 2 დეკემბერს 2 საქმეს ონლაინ განიხილავს: 

18:00 საათზე - საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია ტელეკომპანია „იმედის" წინააღმდეგ 

სადავო სიუჟეტები 2022 წლის 2 და 9 ოქტომბერს გავიდა ეთერში. 

განმცხადებლის პოზიციით, ინფორმაცია არასწორად და მანიპულაციურად გაშუქდა, რაც კამპანიურ ხასიათს ატარებს.     

განმცხადებელი დავობს ქარტიის პირველი (ინფორმაციის სიზუსტე) და მეთერთმეტე (ფაქტის განზრახ დამახინჯება) პრინციპის დარღვევაზე. 

სხდომა გაიმართება ონლაინ, პროგრამა Zoom-ის მეშვეობით. მასზე დასწრების მსურველებმა შეგიძლიათ მოთხოვნა გამოაგზავნოთ ელექტრონულ ფოსტაზე - ethicscharter@gmail.com 

საქმის განხილვა ღიაა და ნებისმიერ მსურველს შეუძლია დასწრება. 

30.11.2022



საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია იწყებს განაცხადების მიღებას ქარტიის პრიზი 2022-ის მოსაპოვებლად. ყოველწლიური კონკურსის მიზანია ეთიკური ჟურნალისტიკის განვითარების ხელშეწყობა და პროფესიული სტანდარტების დამკვიდრება.

კონკურსი ცხადდება შემდეგ ექვს ნომინაციაში:

  • სტატია/მულტიმედია სტატია ონლაინ მედიაში
  • სიღრმისეული ან საგამოძიებო ნამუშევარი ონლაინ ან სატელევიზიო მედიაში
  • ფოტო/ფოტორეპორტაჟი ონლაინ ან ბეჭდურ მედიაში
  • ბლოგი/მოსაზრება ონლაინ მედიაში
  • დამოუკიდებელი ინდივიდუალური კონტენტი სოციალურ მედიაში
  • ხალხის რჩეული - საუკეთესო ნამუშევარი რუსეთ-უკრაინის ომის თემატიკაზე

გამარჯვებულებს შეარჩევს დამოუკიდებელი ჟიური. „ხალხის რჩეულის“ ნომინაციაზე კი გამარჯვებული გამოვლინდება ხმის მიცემით, დამოუკიდებელი ჟიურის მიერ შერჩეული სამი კანდიდატიდან.

პრიზები დაწესებულია IREX-ის USAID პროგრამის მხარდაჭერით.

განაცხადის შესავსებად გადადით ბმულზე - https://bit.ly/3UhWBvJ

პროცედურები და შერჩევის კრიტერიუმები:

  • მონაწილეობის მსურველებმა უნდა წარადგინონ მედია პროდუქტი, რომელიც გამოქვეყნდა 2021 წლის 30 ნოემბრიდან 2022 წლის 10 დეკემბრამდე პერიოდში.
  • საკონკურსოდ მასალის წარდგენა შეუძლია როგორც ჟურნალისტს ინდივიდუალურად, ისე მედიასაშუალებას.
  • მონაწილეობის მსურველმა უნდა წარადგინოს გამოქვეყნებული მასალის ბმული. იმ შემთხვევაში, თუ საკონკურსო ნამუშევარი ინტერნეტ სივრცეში არ მოიძებნება, კონკურსანტს შეუძლია გამოგზავნოს ჩანაწერი, სტატიის შემთხვევაში კი მისი სკანირებული ან სქრინ ვერსია.
  • მონაწილეობის მსურველმა უნდა შეავსოს აპლიკაცია.
  • დამატებითი მასალები (არსებობის შემთხვევაში) გამოგზავნეთ შემდეგ ელექტრონულ მისამართზე: ethicscharter@gmail.com
  • თითოეულ აპლიკანტს შეუძლია ერთი საკონკურსო ნაშრომის წარდგენა ერთ ნომინაციაში.
  • საკონკურსო ნაშრომი მომზადებული უნდა იყოს საქართველოს აუდიტორიისთვის.
  • საკონკურსო ნამუშევრების მიღების ბოლო ვადაა 2022 წლის 15 დეკემბერი, 18.00 საათი.
  • გამარჯვებული გამოვლინდება 2022 წლის დეკემბერში საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საერთო კრებაზე.

ნამუშევრების შეფასების ზოგადი კრიტერიუმები:

  • თემის აქტუალობა/მაღალი საზოგადოებრივი ინტერესი;
  • თხრობის სტილი და ტექნიკა;
  • ინფორმაციის გადმოცემის ხერხების მრავალფეროვნება;
  • დრამატურგია და ვიზუალური მხარე;
  • ინფორმაციის წყაროთა მრავალფეროვნება;
  • ინფორმაციის სიზუსტე;
  • ფაქტებისა და მოსაზრებების გამიჯვნა, მიუკერძოებლობა;
  • მხარეთა ბალანსი;
  • სიძულვილის ენის გამოუყენებლობა.

ჟურნალისტური პროდუქტის შერჩევის მთავარი კრიტერიუმია პროფესიული და ეთიკური სტანდარტები, რასაც ეფუძნება საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია.

29.11.2022

ტელეკომპანია „იმედის” ჟურნალისტმა, მარიკა ბაკურაძემ Facebook-ზე მისი სიუჟეტის კომენტარებში დაწერილი კრიტიკული მოსაზრებების გამო მოქალაქეებს პირადად დაურეკა, პასუხი მოსთხოვა, მათთან საუბრის შესახებ სიუჟეტი მოამზადა და შემდეგ მაყურებლის კრიტიკული გამონათქვამები 2022 წლის 28 ნოემბრის გადაცემაში სხვა წამყვანებთან და სტუმართან ერთად განიხილა. 

სიუჟეტში ჩანს, რომ ჟურნალისტი ეკითხება მოქალაქეებს, რატომ გამოიყენეს მათ ესა თუ ის ეპითეტი ან სიტყვა მისი გადაცემის გასაკრიტიკებლად. ერთ-ერთი რესპონდენტი მარიკა ბაკურაძეს ეუბნება, რომ ჯერ უნდა მოიპოვოს მასთან საუბრის უფლება და შემდეგ დაურეკოს, რაზეც ჟურნალისტი პასუხობს - „თქვენც მოიპოვეთ მაშინ იმის უფლება, რომ უცხო ადამიანები ასე შეაფასოთ”. 

მოგვიანებით, ჟურნალისტმა Facebook-ზე გამოაქვეყნა სტატუსი, სადაც აღნიშნა, რომ მისი აზრით, სიუჟეტი ეთიკურად იყო მომზადებული და სრულად იყო დაცული რესპონდენტების ანონიმურობა. ის ასევე აღნიშნავს, რომ იმ გადაცემის თემა, რომელშიც სიუჟეტი გავიდა და განიხილეს, იყო სიძულვილის ენა, თუ „როგორ წალეკა სოციალური სივრცე სალანძღავმა სიტყვებმა, ბრაზმა და აგრესიამ”.

ქარტიის საბჭო, პირველ რიგში, მიუთითებს, რომ მაყურებლის მხრიდან კრიტიკის მიზნით გამოთქმული თუნდაც აგრესიული კომენტარები, ან შეურაცხმყოფელი გამონათქვამები შეიძლება სულაც არ იყოს სიძულვილის ენა და ყველა კრიტიკული, შეურაცხმყოფელი და თუნდაც უცენზურო კომენტარის სიძულვილის ენად შეფასება დაუშვებელია.  

ევროპის საბჭოს მინისტრთა კომიტეტის 1997 წელს მიღებული რეკომენდაციით, „სიძულვილის ენა მოიაზრებს გამოხატვის ყველა ფორმას, რომელიც ავრცელებს, აქეზებს, ხელს უწყობს ან ამართლებს რასობრივ შუღლს, ქსენოფობიას, ანტისემიტიზმს ან შეუწყნარებლობაზე დაფუძნებულ შუღლის სხვა ფორმებს, ნაციონალიზმის, ეთნოცენტრიზმის, დისკრიმინაციისა და უმცირესობათა ან მიგრანტთა მიმართ გამოხატული მტრობის ჩათვლით”.

სიუჟეტთან დაკავშირებით საზოგადოების ნაწილისგან გამოითქვა პრეტენზია, როგორ და საიდან მოიპოვა ჟურნალისტმა მოქალაქეების მობილურის ნომრები. ქარტიის საბჭო აღნიშნავს, რომ არ მიიჩნევს ჟურნალისტის მხრიდან პროფესიულ დანაშაულად ნებისმიერი მოქალაქის პირადი ტელეფონის ნომრის მოპოვებას და მის გამოყენებას კომენტარის/ინფორმაციის მოსაპოვებლად, თუკი არსებობს საჯარო ინტერესი, თუმცა იქვე დასძენს, რომ კონკრეტულ შემთხვევაში ამგვარი საზოგადოებრივი ინტერესი არ არსებობდა. 

საქართველოს მაუწყებელთა ქცევის კოდექსის მიხედვით, საზოგადოებრივი ინტერესი არის მაღალი აქტუალობის მქონე იმ ფაქტისა ან/და მოვლენის შესახებ საჯარო ინტერესი (და არა ცალკეულ პირთა უბრალო ცნობისმოყვარეობა), რომელიც ეხება პირთა ფართო წრეს ან საზოგადოების ერთ კონკრეტულ ჯგუფსა და საჯარო ინტერესის სფეროს, რომელიც დაკავშირებულია დემოკრატიულ სახელმწიფოში საზოგადოებრივი თვითმმართველობის განხორციელებასთან.

ამასთან, ქარტიის საბჭო მიიჩნევს, რომ ვინაიდან „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ” კანონი არ ვრცელდება მედიაზე, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის მხრიდან ამ საკითხის შესწავლა დაუშვებელია და შეიცავს მედიის წარმომადგენლების მუშაობის შეზღუდვის რისკებს. 

ქარტიის საბჭოს არაპროფესიონალურად მიაჩნია მედიის მხრიდან აუდიტორიისთვის პასუხის მოთხოვნა კრიტიკაზე, რადგან სწორედ საზოგადოებაა ის, ვისაც, არათუ უფლება აქვს, არამედ ვალდებულიცაა გააკრიტიკოს, დაიწუნოს ან მოიწონოს ჟურნალისტი და მისი მედიაპროდუქტი.

მედიას უნდა ახსოვდეს, რომ ჟურნალისტი ქმნის საჯარო პროდუქტს, ის თავადაც საჯარო პირია და მისი კრიტიკის უფლება აქვს ნებისმიერ მოქალაქეს, ნებისმიერი ფორმით, თუ, რა თქმა უნდა, ის არ სცდება გამოხატვის თავისუფლების ფარგლებს და არ შეიცავს ძალადობისკენ მოწოდებას, მუქარას, სიძულვილის ენას. 

კრიტიკის გამო ადამიანების საჯაროდ შერცხვენა, მათთვის პასუხის მოთხოვნა ნიშნავს, რომ მედიას სწორად არ ესმის საკუთარი მისია, საკუთარი მოვალეობა. მეტიც, ეს შეიძლება დამაზიანებელი იყოს როგორც სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლებისთვის, ისე თავად მედიასაშუალებისთვის. 

28.11.2022

მედიის ადვოკატირების კოალიცია მიიჩნევს, რომ ცხრამუხის დედათა მონასტერში მომხდარ დანაშაულთან საპატრიარქოს წარმომადგენლის მიერ მედიის დაკავშირება ჟურნალისტების მიმართ ძალადობას ახალისებს და მათზე თავდასხმის რისკებს აძლიერებს.

სამწუხაროდ, ბოლო პერიოდში, საქართველოში ჟურნალისტებისთვის სამუშაო გარემო უკიდურესად საშიში გახდა - მათ ხშირად არ ეძლევათ შესაძლებლობა თავისუფლად შეასრულონ პროფესიული მოვალეობა, ფიზიკური და სიტყვიერი თავდასხმები მედიის წარმომადგენლების საქმიანობის თანმდევი ნაწილია.

საგანგაშოა, რომ საზოგადოებრივ აზრზე გავლენის მომხდენი პირები და ორგანიზაციები, მათ შორის, საქართველოს საპატრიარქო, თავისი მტრული დამოკიდებულებით და განცხადებებით ხელს უწყობენ მედიის მიმართ კიდევ უფრო აგრესიული გარემოს შექმნას.

მსგავსი მითითება ქმნის დაბნეულობას მოსახლეობაში, ყურადღების მიღმა ტოვებს ნამდვილ მიზეზებსა და მისი მოგვარების გზებზე საუბარს, რაც ასე მნიშვნელოვანია დღეს როგორც ქალთა მიმართ ძალადობის, ისე მედიის წინააღმდეგ გამოვლენილი დანაშაულების შესამცირებლად. 

27.11.2022

2022 წლის 25 ნოემბერს, ხაშურის მუნიციპალიტეტში, დედათა მონასტერში, თავდამსხმელები მონაზვნებს ფიზიკურად გაუსწორდნენ და ერთ-ერთ მათგანზე სექსუალურად იძალადეს. დღეს მედიის ნაწილმა გაავრცელა ქალის ვინაობა და ფოტო. 

ქარტიის საბჭო დაუშვებლად, უკიდურესად არაეთიკურად და არაპროფესიონალურად მიიჩნევს სექსუალური ძალადობის მსხვერპლის იდენტიფიცირებას და ფოტოს გამოქვეყნებას, მით უმეტეს, როდესაც ძალადობაგამოვლილ ადამიანს ამაზე მედიისთვის თანხმობა არ მიუცია და როდესაც ეს ინფორმაცია არანაირ საჯარო ინტერესს არ წარმოადგენს.   

მოვუწოდებთ მედიას, მომხდარის გაშუქებისას პატივი სცეს ადამიანის პირად ცხოვრებას, დაიცვას ეთიკური სტანდარტები და არ მოახდინოს ძალადობაგამოვლილი ადამიანის იდენტიფიცირება, რამაც შეიძლება გამოუსწორებელი ზიანი მიაყენოს მას.  

მედიის მიერ მსხვერპლის უფლებების დარღვევა აზიანებს მედიის მიმართ ნდობას. 

მედიას ნებისმიერი ამბის გაშუქებისას უნდა ესმოდეს საკუთარი მისია და უნდა იფიქროს იმაზე, თავისი ქმედებით ხომ არ აყენებს ზიანს ადამიანს, რომლის უფლებების დაცვაც ევალება.

მედიას უნდა ახსოვდეს ისიც, რომ ყოველი მსგავსი წინდაუხედაობა და შეცდომა ასევე აზიანებს მისდამი საზოგადოების ნდობას, რადგან საზოგადოება ჟურნალისტისგან სამართლიანად ელის, რომ ის მისი მოკავშირეა და მის კეთილდღეობაზე ზრუნავს.  

ჟურნალისტები და რედაქტორები განსაკუთრებული სიფრთხილით უნდა მოეკიდონ მსგავსი შემთხვევების გაშუქებას და ყურადღება მიაქციონ თითოეული შემთხვევის თავისებურებას. ძალადობაგამოვლილი ადამიანის ვინაობის გამხელამ შესაძლოა გამოიწვიოს მისი რეტრავმირება და ზიანი მიაყენოს მას არამხოლოდ დღეს, არამედ მომავალშიც. 

სექსუალური ძალადობის შემთხვევების გაშუქებისას, მედიამ ასევე უნდა გაითვალისწინოს საზოგადოებაში არსებული სტერეოტიპები, განწყობები და მასალების მომზადებისას არ უნდა შეუწყოს ხელი გენდერული უთანასწორობის გაღრმავებას. 

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭო ჟურნალისტებს შეახსენებს: 

  • ძალადობაგამოვლილ ადამიანს აქვს უფლება, არ იყოს იდენტიფიცირებული საჯაროდ;
  • სახელის, გვარისა და ფოტოების გამოქვეყნება შესაძლებელია თავად მისი გააზრებული ნებართვით, თუ არსებობს განსაკუთრებული საჯარო ინტერესი;  
  • მედიამ ყველაფერი უნდა იღონოს იმისთვის, რომ არ გამოიწვიოს ერთხელ უკვე ტრავმირებული ადამიანის ხელახალი ტრავმირება. 
26.11.2022

შემოგვიერთდით Facebook-ზე

ჩამოტვირთეთ PDF ვერსია

ჟურნალისტურ საქმიანობას თან სდევს შეცდომები, არაზუსტი დეტალების გავრცელება, რაც ზოგ შემთხვევაში სისწრაფის, უყურადღებობის, პროფესიონალიზმის ნაკლებობის, მწირი გამოცდილების ანდა სხვა მიზეზით არის გამოწვეული. პასუხისმგებლიანი მედია, რომლისთვისაც აუდიტორიის სანდოობა და რეპუტაცია მნიშვნელოვანია, ცდილობს მყისიერად შეასწოროს დაშვებული შეცდომა, ამცნოს აუდიტორიას და იზრუნოს ზუსტი ინფორმაციის გავრცელებაზე.

ქარტიაში განცხადების შემოტანა შეუძლია ნებისმიერ მოქალაქეს, რომელიც მიიჩნევს, რომ ჟურნალისტმა დაარღვია ეთიკური და პროფესიული სტანდარტები. ქარტიის საბჭო იხილავს განცხადებებს როგორც ქარტიის წევრი, ისე არაწევრი ჟურნალისტების მიმართ.