22 ივლისი 2020 წელი

საქმე N - 407 

საბჭოს თავმჯდომარე: ნანა ბიგანიშვილი

საბჭოს წევრები: კამილა მამედოვა, ლიკა ზაკაშვილი, ირმა ზოიძე, ზვიად ქორიძე, მაია მერკვილაძე, გელა მთივლიშვილი, ნათია ზოიძე

განმცხადებელი: ნათია რუხაია

მოპასუხე: ნიკა გვარამია


აღწერილობითი ნაწილი


საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს განცხადებით მომართა ნათია რუხაიამ, რომელიც მიიჩნევდა რომ 2020 წლის 07 ივლისს, ტელეკომპანია „მთავარი არხის“ ეთერში, საინფორმაციო გადაცემა „მთავარის“ 21:00 საათის გამოშვებაში გასული სიუჟეტში „ექსკლუზივი: შაქარაშვილის საქმის ახალი სკანდალი - კადრებში სავარაუდოდ "კაწრო" ფიგურირებს“ დაირღვა ქარტიის პირველი, მე-3 და მე-11 პრინციპი.

საქმის განხილვას დაესწრნენ როგორც განმცხადებლის წარმომადგენელი, ისე მოპასუხის ინტერესების დამცველები.


სამოტივაციო ნაწილი


ქარტიის პირველი პრინციპი “ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადოების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია”. სადაო სიუჟეტი ეხებოდა გიორგი შაქარაშვილის ბურუსით მოცულ გარდაცვალების ფაქტს, რომლის გამოძიების პროცესმაც ბევრი კითხვა წარმოშვა. სიუჟეტის თანახმად, „მთავარმა არხმა“ მოიპოვა სკანდალური მტკიცებულება, რომელსაც შეუძლია ბევრი რამ შეცვალოს საქმეში. კონკრეტულად საუბარი იყო ვიდეოკამერის ჩანაწერებზე, რომელიც ასახავს საქმის ერთ - ერთი მთავარი მოწმის, გურამ ამირხანაშვილის და უცნობის პირის კონტაქტს დიდუბის ავტოსადგურის მიმდებარე ტერიტორიაზე, მას შემდეგ რაც ამირხანაშვილი მცხეთიდან [სადაც ადგილი ჰქონდა ტრაგიკულ მოვლენებს] თბილისში ბრუნდება.

გადაცემაში ერთვება ნიკა გვარამია, რომელიც საუბრობს იმის შესახებ თუ ვინ შეიძლება იყოს უცნობი მამაკაცი, რომელიც, ვიდეოკადრების მიხედვით, დიდუბის ავტოსადგურის მიმდებარე ტერიტორიაზე მიკროავტობუსიდან ჩამოდის და რამდენიმე მეტრის გავლის შემდეგ შედის კონტაქტში გურამ ამირხანაშვილთან.

ეპიზოდი 1

შეხვედრის ამსახველი კადრების ჩვენების პარალელურად ნიკა გვარამია ამბობს: „მას (გურამ ამირხანაშვილს) აფრთხილებენ, რომ გააკეთოს იმიტაცია ქუჩაზე გადასვლის“, „ის -(გურამ ამირხანაშვილი) ბრუნდება უკან და, როგორც ჩანს, გაფრთხილებულია, რომ უნდა დაელოდოს სხვა პირს, რომელიც მოაკითხავს სხვა მანქანით და მართლაც ვხედავთ, რომ რამდენიმე წუთში მას აკითხავს სხვა პირი, სხვა მანქანით“. ნიკა გვარამიამ კიდევ რამდენჯერმე გაუსვა ხაზი, რომ გურამ ამირხანაშვილი ახდენდა ქუჩაზე გადასვლის იმიტაციას და რომ იგი წინასწარ გაფრთხილებულია უცნობ პირთან შეხვედრის შესახებ და ელოდება მას.

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, ნიკა გვარამიამ მაყურებელს დადასტურებულად მიაწოდა ინფორმაცია, რომ კონტაქტი გურამ ამირხანაშვილსა და უცნობ პირს შორის იყო არა შემთხვევითი, არამედ დაგეგმილი.

ეპიზოდი 2

ნიკა გვარამია ცდილობს, დაადგინოს უცნობი პირის ვინაობა. იგი აცხადებს, რომ უცნობი პირი „ძალიან გავს“ ავთანდილ ბილანიშვილს, ზედმეტი სახელით „კაწრო“. აქვე აღნიშნავს, რომ „კაწრო“, მათივე ინფორმაციით, მფარველობს გიორგი შაქარაშვილის გარდაცვალებაში დამნაშავე პირებს. ნიკა გვარამია ხაზს უსვამს, რომ ის ვერ დაამტკიცებს, უცნობი პირი მართლაც ავთანდილ ბილანიშვილია თუ არა. მისი აზრით, ეს მხოლოდ ვარაუდია, მაგრამ გარეგნობით ძალიან ამსგავსებს ერთმანეთს კამერებზე აღბეჭდილ პირს და “კაწროს”. ნიკა გვარამია ამბობს: „ვაჩვენოთ ბილანიშვილის ფოტოები და დარწმუნდეს მაყურებელი, რომ მართლაც დიდი მსგავსებაა გარეგნული იმ ადამიანს შორის, ვინც ეხლა მანდ მოძრაობს და იმ ადამიანს შორის, ვის ფოტოებსაც გაჩვენებთ“. ეკრანზე მაყურებელი ხედავს ავთანდილ ბილანიშვილის სხვადასხვა ფოტოს.

ეპიზოდი 3

შემდეგი ეპიზოდი ასევე ეხება ავთანდილ ბილანიშვილს. ნიკა გვარამია დადასტურებულად -აცხადებს რომ შოვში, სასტუმრო „სანსეტ შოვში“ გაიმართა კახი კალაძის ე.წ. „გუნდის“ შეკრება, რომელსაც ესწრებოდა ავთანდილ ბილანიშვილიც.

ქარტიის საბჭო თავდაპირველად აღნიშნავს, რომ წინამდებარე გადაწყვეტილებით საბჭო ვერ დაადგენს ზოგადად ინფორმაციის ნამდვილობას, კერძოდ, ვინ იყო მიკროავტობუსიდან გადმოსული პირი, ნამდვილად იყო თუ არა დაგეგმილი მისი და გურამ ამირხანაშვილის შეხვედრა, ან ესწრებოდა თუ არა ავთანდილ ბილანიშვილი სასტუმრო „სანსეტ შოვში“ გამართულ შეხვედრას. საბჭო აფასებს, რამდენად დაიცვა ჟურნალისტმა ინფორმაციების მიწოდებისას მაყურებლის უფლება, მიეღო -ზუსტი და გადამოწმებული ინფორმაცია.

პირველ ეპიზოდში ნიკა გვარამია დადასტურებულად საუბრობს, რომ უცნობი პირის და გურამ ამირხანაშვილის შეხვედრა იყო „დაგეგმილი“ და ამირხანაშვილი წინასწარ იყო გაფრთხილებული ამის შესახებ. საბჭო ყურადღებას ამახვილებს იმაზე რამდენად ჰქონდა ნიკა გვარამიას საფუძველი, (1) რომ მტკიცებით ფორმაში შეხვედრა „დაგეგმილად“ შეეფასებინა, (2) რომ გურამ ამირხანაშვილი ქუჩაზე გადასვლის „იმიტაციას“ აკეთებდა, (3) რომ რეალურად ელოდება ვიდეოკადრებზე აღბეჭდილ უცნობს. თავად სიუჟეტში ნიკა გვარამია არ მიუთითებს წყაროზე ან სხვა მტკიცებულებაზე, რომელიც საფუძველს მისცემდა მას დადასტურებულად ეთქვა, რომ შეხვედრა წინასწარ განზრახული იყო. საბჭოს პოზიციით, ნიკა გვარამიამ მისი პირადი მოსაზრება ან კონფიდენციალური წყაროდან მიღებული ინფორმაცია - რომ გური ამირხანაშვილის და უცნობი პირის შეხვედრა დაგეგმილი იყო და იგი უკავშირდებოდა გიორგი შაქარაშვილის გარდაცვალების ფაქტს, მაყურებელს მიაწოდა დადასტურებული ფაქტის სახით, რაც წარმოადგენს ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევას.

მეორე ეპიზოდი ეხება უცნობი პირის და ავთანდილ ბილანიშვილის მსგავსებას. ნიკა გვარამია რამდენჯერმე ხაზს უსვამს, რომ იგი ვერ და არ ამტკიცებს მათ იდენტურობას. ამის მიუხედავად, ამბის მიწოდების ხერხებით და აქცენტებით მაყურებელს უჩნდება განცდა, რომ სწორედ “კაწროა” მიკროავტობუსიდან გადმოსული პირი, რომელიც შეხვდა გურამ ამირხანაშვილს. ამ პოზიციას ამყარებს ის ტექსტიც, რომელიც თან ერთვის mtavari.tv-ზე განთავსებულ სადაო სიუჟეტს: „19 წლის ფეხბურთელის ბურუსით მოცული გარდაცვალების საქმის კვალი ავთანდილ ბილანიშვილამდე, იგივე "კაწრომდე" მიდის - სკანდალური მტკიცებულებები "მთავარი არხის" გამომძიებელმა ჟურნალისტებმა გიორგი შაქარაშვილის საქმის მასალების დეტალური გაშიფვრის შემდეგ აღმოაჩინეს.“ საბჭოს შთაბეჭდილება დარჩა, რომ ნიკა გვარამიამ ავთანდილ ბილანიშვილის და უცნობის იდენტურობაზე ისაუბრა მხოლოდ პირადი ვიზუალური დაკვირვების საფუძველზე. ისიც გასათვალისწინებელია, რომ თავად ვიდეოკადრები არ გამოირჩევა მაღალი გარჩევადობით.

ნიკა გვარამიას მიერ შემოთავაზებული ვერსია, რომ ავთანდილ ბილანიშვილი ჩართულია შაქარშვილის საქმეში, მფარველობს ბრალდებულ პირებს, კონფიდენციალურად და დაგეგმილად ხვდება საქმის მთავარ მოწმეს, - მძიმე დანაშაულში ბრალდებაა. მსგავსი ბრალდების წარდგენისას ჟურნალისტმა უნდა შეაფასოს, რამდენად რეალური შეიძლება იყოს ფაქტი, რამდენად საფუძვლიანი არგუმენტები შეიძლება არსებობდეს, რომ თუნდაც სავარაუდოდ გამოთქვა ასეთი მძიმე ბრალდება. საბჭოს შეფასებით, ნიკა გვარამიას პირადი ვიზუალური დაკვირვება, რომ უცნობი პირი და ავთანდილ ბილანიშვილი ერთმანეთს გავს, არ იყო საკმარისი წინაპირობა. აღსანიშნავია, სადაო სიუჟეტის გასვლის შემდეგ თავად ნიკა გვარამიამ უარყო საკუთარი ვერსიის მართებულობა და აღნიშნა, რომ უცნობი პირი არ იყო ავთანდილ ბილანიშვილი. მიუხედავად ამისა შედეგი დადგა. სადაო სიუჟეტის და მასზე დაყრდნობით მომზადებული სხვა ჟურნალისტური პროდუქტების კომენტარებიდან ცალსახად ჩანს, რომ აუდიტორიამ სარწმუნოდ მიიღო ნიკა გვარამიას ის ვერსია, რომელიც მერე თავადვე უარყო.

საბჭომ ასევე კითხა მოპასუხე მხარეს, სიუჟეტის მომზადებისას ჟურნალისტმა სცადა თუ არა ავთანდილ ბილანიშვილთან დაკავშირება. მათი განცხადებით, ზოგადად, არაერთხელ სცადეს დაკავშირება, კორესპონდენტები მივიდნენ ავთანდილ ბილანიშვილის საცხოვრებელ უბანში და სახლთან, მაგრამ როგორც თავად, ისე მისმა ოჯახის წევრებმაც უარი განაცხადეს კონტაქტზე. ამასთან მხარემ ვერ დაადასტურა, ჰქონდათ თუ არა კომუნკაციის მცდელობა ავთანდილ ბილანიშვილის კომენტარის მისაღებად უშუალოდ სადაო სიუჟეტის მომზადებისას.

განმცხადებელმა დაადასტურა რომ ავთანდილ ბილანიშვილი მართლაც იმყოფებოდა სასტუმრო „სანსეტ შოვში“, მაგრამ უარყო, რომ იგი ესწრებოდა ე.წ. „კალაძის გუნდის“ შეკრებას. მოპასუხეს არც სიუჟეტში და არც შემდგომ, განხილვის პროცესში არ წარმოუდგენია მტკიცებულებები, რომ ”კაწრო” არა მხოლოდ იყო შოვის სასტუმროში, არამედ მონაწილეობდა პოლიტიკოსებთან შეხვედრაშიც. სიუჟეტში მტკიცებითი ფორმით საუბარია ავთანდილ ბილანიშვილის და პოლიტიკოსთა შეხვედრაზე, რაც ასევე გადაუმოწმებელი და დაუდასტურებელი ინფორმაციის გავრცელებას წარმოადგენს.


ქარტიის მე-3 პრინციპის თანახმად, „ჟურნალისტმა უნდა გადასცეს ინფორმაცია მხოლოდ იმ ფაქტებზე დაყრდნობით, რომელთა წყარო დადასტურებულია“.


ქარტიის ამ პრინციპის განმარტებით, „წყარო დადასტურებულია” ნიშნავს მხოლოდ და მხოლოდ იმას, რომ ჟურნალისტმა იცის, ვინ არის ამა თუ იმ ფაქტის წყარო – თუმცა, შეუძლია, მისი ვინაობა არ გაამხილოს. ამ მუხლის ქვემდებარე არ არის წყაროს სანდოობის საკითხი.“ აღნიშნულიდან გამომდინარე, პირველ და მესამე ეპიზოდში სრულად დასაშვებია, რომ ნიკა გვარამიას ჰყავდა წყარო, რომელმაც მას აცნობა, რომ გურამ ამირხანაშვილის და უცნობი პირის შეხვედრა დაგეგმილი იყო, რომ ერთ სასტუმროში მყოფი ავთანდილ ბილანიშვილი და პარალამენტის წევრები ერთმანეთს ხვდებოდნენ. შესაბამისად, საბჭო არ ადგენს მესამე პრინციპის დარღვევას. რაც შეეხება მე-2 ეპიზოდს, საბჭომ დაადგინა რომ დადასტურებული ფაქტის სახით ინფორმაცია არ გავრცელებულა, არამედ ეს იყო ნიკა გვარამიას მოსაზრება და ამას თავადაც გაუსვა ხაზი. პერსონალურ მოსაზრებებს წყარო არ სჭირდება და, შესაბამისად, ამ საკითხზე საბჭო ვერ იმსჯელებს.


ქარტიის მე-11 პრინციპი: “ჟურნალისტმა უმძიმეს პროფესიულ დანაშაულად უნდა მიიჩნიოს შემდეგი ქმედებები: ფაქტის განზრახ დამახინჯება”

განმცხადებელი აპელირებდა, რომ ჟურნალისტმა არასწორი ინფორმაცია გაავრცელა განზრახ არასწორად და მოტივი იყო პოლიტიკური. კერძოდ, მისი აზრით, ნიკა გვარამიას მიზანი იყო, “კაწროს” დისკრედიტაციით ზიანი მიეყენებინა ბერა ივანიშვილისათვის და, შესაბამისად, პარტია “ქართული ოცნებისათვის”, ვინაიდან დადასტურებულია ავთანდილ ბილანიშვილისა და ბერა ივანიშვილის ახლო ურთიერთობა.

ქარტიის საბჭო აღნიშნავს, რომ შაქარაშვილის საქმე განსაკუთრებულ ყურადღებას იმსახურებს. გამოძიების პროცესში გაჩნდა ბევრი კითხვა და ზოგადად უნდობლობა პროცესის მიმართ. კრიტიკულად განწყობილი მედიასაშუალებები ყოველდღიურად ცდილობენ ამ ხარვეზების იდენტიფიცირებას. რა თქმა უნდა, ამ გაშუქებას თან ახლავს ეთიკური გადაცდომები, რომელთა შესახებაც, როგორც წინამდებარე გადაწყვეტილებაში, ასევე სხვა საჯარო განცხადებებში ქარტია საუბრობს, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ მედიამ არ უნდა შეასრულოს “მეთვალყურე ძაღლის” როლი და არ ამხილოს ხელისუფლება. როდესაც არსებობს გამოძიების მიმართ უნდობლობა და ვარაუდი, რომ დამნაშავეებს მფარველობენ, ლოგიკურია, მედია იწყებს სავარაუდო პოლიტიკური კავშირების დადგენას. შესაბამისად, ლოგიკური იყო, ნიკა გვარამიას მსჯელობა შესაძლო პოლიტიკურ გავლენებზე. საბჭომ იმსჯელა ეთიკური პრინციპების დარღვევაზე, თუმცა არ მიიჩნევს, რომ ნიკა გვარამიამ ქარტიის პირველი პრინციპი განზრახ პოლიტიკური მოტივით დაარღვია და იგი საერთოდ არ ცდილობდა საქმეზე ჭეშმარიტების დადგენას. აღსანიშნავია, რომ ნიკა გვარამიამ თავადვე უარყო მის მიერ გავრცელებული რიგი არასწორი ინფორმაცია, რაც ასევე ამცირებს „განზრახვის“ დადგენის ალბათობას. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საბჭო მიიჩნევს, რომ მე-11 პრინციპი არ დარღვეულა.


სარეზოლუციო ნაწილი


ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე:

1. ნიკა გვარამიამ დაარღვია ქარტიის პირველი პრინციპი.
2. ნიკა გვარამიას არ დაურღვევია ქარტიის მე-3 და მე-11 პრინციპი.

29 ივნისი 2020 წელი

საქმე N - 371


საბჭოს თავმჯდომარე: ნანა ბიგანიშვილი

საბჭოს წევრები: კამილა მამედოვა, ლიკა ზაკაშვილი, ირმა ზოიძე, ზვიად ქორიძე, მაია მერკვილაძე

განმცხადებელი: უსფ ბრიტანია ქონსთრაქშენ

მოპასუხე: მაკა ჩიხლაძე


აღწერილობითი ნაწილი


საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს განცხადებით მომართა უსფ “ბრიტანია ქონსთრაქშენმა”. განმცხადებლის აზრით, ტელეკომპანია “მთავარი არხის” 2020 წლის 27 მარტის გადაცემაში „მთავარი 9 საათზე“ გასულ სიუჟეტში, რომელიც ეხებოდა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ გამოცხადებული ტენდერის საფუძველზე თბილისში, გულუას ქ. N 8-ში მდებარე შენობის სარემონტო სამუშაოებს, დაირღვა ქარტიის 1-ლი, მე-5 და მე-11 პრინციპები.

მოპასუხე ჟურნალისტად განისაზღვრა სიუჟეტის ავტორი მაკა ჩიხლაძე, რომელმაც საბჭოს კითხვებს ტელეფონით უპასუხა.

საქმის განხილვის თავისებურებები საბჭომ გადაწყვეტილება მიიღო ონლაინ სხდომაზე, რომელიც ორგანიზებული იყო აპლიკაცია Zoom-ის მეშვეობით, თანახმად ქარტიის წესდებისა: „საბჭოს წევრებს საკუთარი პოზიცია განსახილველ საკითხთან დაკავშირებით შეუძლიათ გამოხატონ/საბჭოს მუშაობაში მონაწილეობა მიიღონ დისტანციური ელექტრონული საკომუნიკაციო საშულების გამოყენებით [სოციალური ქსელი, ელექტრონული ფოსტა, ონლაინ ვიდეო და აუდიო ზარები]“.



სამოტივაციო ნაწილი


ქარტიის პირველი პრინციპი “ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადოების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია.” სადავო სიუჟეტი შეეხებოდა ქ. თბილისში, გულუას ქ. N 8-ში მდებარე, შინაგან საქმეთა სამინისტროს შენობის სარემონტო სამუშაოებს, რომელიც საგანგებო მდგომარეობის დროსაც მიმდინარეობდა. სიუჟეტის თანახმად:

1. სარემონტო სამუშაოები ხორციელდებოდა შინაგან საქმეთა სამინისტროს იმ შენობაში, სადაც განთავსებულია მინისტრის კაბინეტი, შესაბამისად რემონტდებოდა მინისტრის კაბინეტიც. სიუჟეტში ეს საკითხი აქცენტირებულია: „მეხუთე სართულზე, იქ, სადაც მინისტრი გომელაური ზის, 10 მმ სისქის გერმანული ან მისი ანალოგი ლამინირებული პარკეტი უნდა დააგონ“.
2. რესპონდენტი ქეთი ენუქიძე [ორგანიზაცია „შეაჩერე კორუფცია“] ამბობს, რომ ის ტენდერში კორუფციის რისკებს ხედავს, კერძოდ, კომპანია [უსფ ბრიტანია ქონსთრაქშენ], რომელიც სარემონტო სამუშაოებს ახორციელებს, ერთი წლის წინ დააფუძნეს და მას არ გააჩნია სათანადო გამოცდილება. ის აღნიშნავს, რომ, სატენდერო პირობების თანახმად, ტენდერში მონაწილე კომპანიას შესრულებული უნდა ჰქონოდა მინიმუმ 5 მილიონი ლარის ღირებულების სამუშაო, თუმცა, მის ხელთ არსებული ინფორმაციით, უსფ ბრიტანია ქონსთრაქშენ ამ მოთხოვნას ვერ აკმაყოფილებდა.

საბჭომ მოიკვლია შემდეგი ინფორმაცია:

1. სახელმწიფო შესყიდვის შესახებ ხელშეკრულების თანახმად, უნდა გარემონტებულიყო ქ. თბილისში, გულუას N 8-ში მდებარე შენობა. სიუჟეტში ჟურნალისტმა აჩვენა გულუას N 10-ში მდებარე შენობა, სადაც განთავსებულია მინისტრის კაბინეტი. შესაბამისად, ჟურნალისტმა არასწორად მიაწოდა მაყურებელს ინფორმაცია, თუ რომელი შენობა რემონტდებოდა და სარემონტო სამუშაოები მოიცავდა თუ არა მინისტრის კაბინეტს.
2. როგორც ჟურნალისტმა, ასევე რესპონდენტმა ხაზი გაუსვეს უსფ ბრიტანია ქონსთრაქშენის დაფუძნების თარიღს [2019 წელი] და, შესაბამისად, ამ კომპანიის „გამოუცდელობას“ და „არაკვალიფიციურობას“. თავის მხრივ, უსფ ბრიტანია ქონსთრაქშენის ამონაწერში ცალსახად არის მითითებული, რომ უსფ ბრიტანია ქონსთრაქშენი არ არის დამოუკიდებელი იურიდიული პირი, არამედ წარმოადგენს დიდ ბრიტანეთში არსებული შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება Geo Sky Construction Limited-ის ფილიალს. საქართველოს კანონმდებლობის თანახმად, გამოცდილებად ითვლება არა მხოლოდ ფილიალის, არამედ სათავო დაწესებულების გამოცდილებაც. ჟურნალისტმა აღნიშნული ფაქტი მიჩქმალა და მაყურებელს შთაბეჭდილება შეექმნა, რომ თითქოს მართლაც რამდენიმე თვით ადრე დაფუძნებულმა კომპანიამ მიიღო ტენდერში მონაწილეობა.

აღსანიშნავია მოპასუხე ჟურნალისტის, მაკა ჩიხლაძის პოზიცია, რომ კომპანიის გამოცდილებაზე და არაკომპეტენტურობაზე საუბრობდნენ მისი რესპონდენტები და მას, როგორც ჟურნალისტს, რესპონდენტთა პოზიციებზე პასუხისმგებლობა არ ეკისრებოდა. ქარტიის საბჭო მიიჩნევს, რომ ჟურნალისტის ერთ-ერთი მთავარი მოვალეობა სწორედ ის არის, რომ ერთი წყაროს მიერ მოწოდებული ინფორმაცია/პოზიცია გადაამოწმოს და ამით სცეს პატივი საზოგადოების უფლებას, მიიღოს სწორი და დაბალანსებული ინფორმაცია.

ქარტიის მე-5 პრინციპი “მედია ვალდებულია, შეასწოროს გამოქვეყნებული არსებითად არაზუსტი ინფორმაცია, რომელსაც შეცდომაში შეჰყავს საზოგადოება.” დადასტურებული ფაქტია, რომ ჟურნალისტისა და ტელეკომპანიისათვის ცნობილი იყო განმცხადებლის პრეტენზიები არასწორი ფაქტების გავრცელებასთან დაკავშირებით და, როგორც საბჭომ დაადგინა, ეს პრეტენზიები საფუძვლიანი იყო. მიუხედავად აღნიშნულისა, მასალა არ შესწორებულა, რითაც დაირღვა ქარტიის მე-5 პრინციპი.

ქარტიის მე-11 პრინციპი “ჟურნალისტმა უმძიმეს პროფესიულ დანაშაულად უნდა მიიჩნიოს შემდეგი ქმედებები: ფაქტის განზრახ დამახინჯება” როგორც თავად ჟურნალისტმა დაადასტურა, იგი იცნობდა კომპანიის დოკუმენტებს [ამონაწერი სიუჟეტშივე ჩანს] და სატენდერო დოკუმენტაციას, შესაბამისად, მისთვის ცნობილი იყო, რომ რემონტდებოდა გულუას N 10 ში მდებარე შენობა და არა იმავე ქუჩის N 8-ში არსებული ფართი. მისთვის ასევე ცნობილი იყო, რომ კომპანიამ წარადგინა გამოცდილებისა და კვალიფიკაციის დამადასტურებელი დოკუმენტები. მიუხედავად ამისა, ჟურნალისტმა მაინც არასწორი ინფორმაცია გაავრცელა, რაც საბჭოს აძლევს იმის საფუძველს, დაადგინოს, რომ ადგილი ჰქონდა ფაქტების განზრახ დამახინჯებას.


სარეზოლუციო ნაწილი

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე: 

1. მაკა ჩიხლაძემ დაარღვია ქარტიის პირველი, მე-5 და მე-11 პრინციპი.

30 მაისი 2020 წელი

საქმე N - 377 

საბჭოს თავმჯდომარე: ნანა ბიგანიშვილი

საბჭოს წევრები: ირმა ზოიძე, ზვიად ქორიძე, ლიკა ზაკაშვილი, კამილა მამედოვა, მაია მერკვილაძე, გელა მთივლიშვილი

განმცხადებელი: მალხაზ რეხვიაშვილი

მოპასუხე: ფირუზ ბოლქვაძე


აღწერილობითი ნაწილი


საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს განცხადებით მომართა მალხაზ რეხვიაშვილმა, რომელიც მიიჩნევდა რომ 2020 წლის 11 მაისს, საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიის ვებ-გვერდზე გამოქვეყნებულ ნიუსში სათაურით „მალხაზ რეხვიაშვილი მაუწყებლიდან დისკრედიტაციისა და ცილისწამებისთვის გაათავისუფლეს“ დაირღვა ქარტიის პირველი და მე-11 პრინციპი. უშუალოდ სტატიის ავტორი იყო თამუნა ხოზრევანიძე. განმცხადებელს პრეტენზია ჰქონდა არა სტატიის შინაარსათან, არამედ სათაურთან, რომელიც შეარჩია საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიის და რადიოს საინფორმაციო გამოშვება "მთავარი 20:00-ზე" რედაქტორმა, ფირუზ ბოლქვაძემ და შესაბამისად, მოპასუხე ჟურნალისტად განისაზღვრა ფირუზ ბოლქვაძე.

საქმის განხილვაში მონაწილეობდნენ როგორც განმცხადებელი, ისე მოპასუხე ჟურნალისტი.

საქმის განხილვის თავისებურებები

გადაწყვეტილება საბჭომ მიიღო ონლაინ სხდომაზე, რომელიც გაიმართა აპლიკაცია Zoom-ის მეშვეობით. ქარტიის წესდების თანახმად „საბჭოს წევრებს საკუთარი პოზიცია განსახილველ საკითხთან დაკავშირებით შეუძლიათ გამოხატონ/საბჭოს მუშაობაში მონაწილეობა მიიღონ დისტანციური ელექტრონული საკომუნიკაციო საშულების გამოყენებით [სოციალური ქსელი, ელექტრონული ფოსტა, ონლაინ ვიდეო და აუდიო ზარები]“. 

საქმის განხილვის დახურულ ნაწილში, რაც გულისხმობს გადაწყვეტილების მიღებას, არ მონაწილეობდა საბჭოს წევრი მაია მერკვილაძე. მისი განმარტებით, მას ჰქონდა ინტერესთა კონფლიქტი აღნიშნულ საქმესთან და თვითაცილების საფუძველზე უარი განაცხადა განხილვაში მონაწილეობაზე.


სამოტივაციო ნაწილი


ქარტიის პირველი პრინციპი „ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადოების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია“.

განმცხადებელი სადავოდ ხდიდა მხოლოდ სტატიის სათაურს. ქარტიის საბჭოს მიერ დადგენილი პრაქტიკის თანახმად, სათაური შესაძლებელია განხილული იქნას როგორც ცალკე ჟურნალისტური პროდუქტი. საქმეში „ანა გაბელაია მართა ლაბაძისა და Reportiori.ge-ს, kvira.ge-ის, digest.pia.ge-ს არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტების წინააღმდეგ (2018 წელი)“ საბჭომ განმარტა:


სადავო ჟურნალისტური პროდუქტი ეხებოდა საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს თანამშრომელთან, მალხაზ რეხვიაშვილთან შრომითი ურთიერთობების შეწყვეტის ფაქტს. სტატიაში მოყვანილი იყო მალხაზ რეხვიაშვილის პოზიცია, რომელიც აღნიშნავდა რომ მისი გათავისუფლება „[არა] მხოლოდ შრომით საქმიანობაში ჩარევა, არამედ კრიტიკული განწყობის გამო მენეჯმენტის მხრიდან დევნაა“. მასალაში ასევე იყო მეორე მხარის პოზიცია, კერძოდ, საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს [შემდგომ „აჭარის ტელევიზია“] საკადრო ბაზის განვითარების სამსახურის უფროსის მოვალეობის შემსრულებელი ემზარ პაქსაძე აღნიშნავდა რომ მალხაზ რეხვიაშვილი მაუწყებლის დისკრედიტაციისა და ცილისწამების გამო გათავისუფლდა.

სტატიის სათაურად გამოტანილი იყო მხოლოდ აჭარის ტელევიზიის შეფასება რომ „მალხაზ რეხვიაშვილი მაუწყებლიდან დისკრედიტაციისა და ცილისწამებისთვის გაათავისუფლეს“.

საქართველოს შრომის კოდექსში არის ამომწურავი ჩამონათვალი, თუ რა საფუძვლით შეიძლება შეწყდეს პირთან შრომითი ურთიერთობა. ამ ჩამონათვალში არ არის „დისკრედიტაცია ან ცილისწამება“. თავის მხრივ, „დისკრედიტაცია ან ცილისწამება“ შეიძლება მიიჩნიოს დამსაქმებელმა როგორც წინაპირობა რომ გაათავისუფლოს თანამშრომელი სამსახურიდან „შრომის კოდექსით“ გათვალისწინებული რომელიმე საფუძვლით. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, დადასტურებული ფაქტი იყო მხოლოდ ის, რომ მალხაზ რეხვიაშვილთან შრომითი ხელშეკრულება შეწყდა. რაც შეეხება მალხაზ რეხვიაშვილის მოსაზრებას, რომ მას დევნიან კრიტიკული აზრისთვის, ან აჭარის ტელევიზიის მოსაზრებას, რომ „დისკრედიტაციას და ცილისწამებას“ ჰქონდა ადგილი, ეს არის მათი, როგორც მხარეთა შეფასებები და რომელთა საფუძვლიანობას დაადგენს სასამართლო, სადაც დავა მომავალში განიხილება.

სათაურში არ არის მითითებული, რომ თავად სათაური გამოხატავდა მხოლოდ აჭარის ტელევიზიის მენეჯმენტის პოზიციას და იგი მკითხველს უქმნის შთაბეჭდილებას, რომ მალხაზ რეხვიაშვილის მხრიდან „დისკრედიტაცია და ცილისწამება“ დადასტურებული ფაქტია, რაც არ შეესაბმება სიმართლეს. შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტა [გარდა ორმხრივი შეთანხმებისა] არის ცალმხრივად გამოვლენილი სამართლებრივი ნება, რომელიც შემდეგ შესაძლებელია განიხილოს სასამართლომ. თავად ეს სამართლებრივი რეალობაც ადასტურებს, რომ დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულის ქცევის შეფასება არის მისი პირადი მოსაზრება/პოზიცია და არა ფაქტი.

ვინაიდან სადავო ჟურნალისტურ პროდუქტში, აუდიტორიას დადასტურებულ ფაქტად მიეწოდა მხოლოდ ერთი მხარის პოზიცია/შეფასება/მოსაზრება და, შესაბამისად, მან ვერ მიიღო ზუსტი ინფორმაცია, ქარტიის საბჭოს მიაჩნია, რომ დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი.

მე-11 პრინციპი „ჟურნალისტმა უმძიმეს პროფესიულ დანაშაულად უნდა მიიჩნიოს შემდეგი ქმედებები ფაქტის განზრახ დამახინჯება“ ქარტიის საბჭო მიიჩნევს, რომ განსახილველ შემთხვევაში გაზრახვას ადგილი არ ჰქონია. განმცხადებელი მალხაზ რეხვიაშვილი უთითებდა, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზია მეორე მხარეა და, შესაბამისად, მისი სურვილი იქნებოდა, რომ რეხვიაშვილის შესახებ არასწორი ინფორმაცია გავრცელებულიყო. ქარტიის საბჭოს მიიჩნევს, რომ ადგილი არ ჰქონია განზრახვას და მოპასუხე ჟურნალისტმა დადასტურებულ სამართლებრივ გარემოებად აღიქვა აჭარის ტელევიზიის დირექტორის ბრძანებაში მითითებული გათავისუფლების მიზეზი - “დისკრედიტაცია და ცილისწამება”. ასეთმა აღქმამ გამოიწვია მხოლოდ ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევა.


სარეზოლუციო ნაწილი


ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე:

1. ფირუზ ბოლქვაძემ დაარღვია ქარტიის 1-ლი პრინციპი.
2. ფირუზ ბოლქვაძეს არ დაურღვევია ქარტიის მე-11 პრინციპი.

მოპასუხე ფირუზ ბოლქვაძის პოზიცია ქარტიის საბჭოს გადაწყვეტილებასთან დაკავშირებით

31 მარტი 2020 წელი

საქმე N - 362, 363, 364

საბჭოს თავმჯდომარე: ნანა ბიგანიშვილი

საბჭოს წევრები: ირმა ზოიძე, მაია მერკვილაძე, გელა მთივლიშვილი, ნათია ზოიძე, ნინა ხელაძე, ზვიად ქორიძე, ლიკა ზაკაშვილი.

განმცხადებელი: ვასილ სოფრომაძე

მოპასუხე: Faktpress.com, Fact2.ge და MINS.GE არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტები


აღწერილობითი ნაწილი


საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს განცხადებით მომართა სუპერმარკეტების ქსელ “FRESCO” დირექტორთა საბჭოს თავმჯდომარემ ვასილ სოფრომაძემ, რომელიც მიიჩნევდა რომ ქვემოთ მითითებულ სტატიებში დაირღვა ქარტიის პირველი და მე-5 პრინციპი:

1. Faktpress.com, 2020 წლის 17 მარტი, “თუკი ხალხი ვერ იგებს რატომ გაიზარდა წიწიბურის და კარტოფილის ფასი მიზერული 29,7%-ით – იმსახურებს კი ეს საზოგადოება ნათელ მომავალს? – ვასილ სოფრომაძე”.
2. Fact2.ge, 2020 წლის 17 მარტი ,,თქვე უსაქმურობო, ვისაც მიზეზად მოგყავთ ეს ვირუსი იმისთვის, რომ სამსახურში არ იაროთ - ვასილ სოფრომაძის შეურაცხმყოფელი მიმართვა საზოგადოება?! ‘’
3. MINS.GE 2020 წლის 18 მარტი, „თუკი ხალხი ვერ იგებს რატომ გაიზარდა წიწიბურის და კარტოფილის ფასი მიზერული 29,7%-ით – იმსახურებს კი ეს საზოგადოება ნათელ მომავალს? – ვასილ სოფრომაძე“

საქმის განხილვის თავისებურებები

გადაწყვეტილება მიღებული იქნა საბჭოს წევრების მიერ პოზიციათა დისტანციურად გამოვლენის შედეგად, თანახმად ქარტიის წესდებისა: „საბჭოს წევრებს საკუთარი პოზიცია განსახილველ საკითხთან დაკავშირებით შეუძლიათ გამოხატონ/საბჭოს მუშაობაში მონაწილეობა მიიღონ დისტანციური ელექტრონული საკომუნიკაციო საშულების გამოყენებით [სოციალური ქსელი, ელექტრონული ფოსტა, ონლაინ ვიდეო და აუდიო ზარები]“.

მოპასუხე მედია საშუალებების მიერ გამოქვეყნებულ სტატიებზე მითითებული არ იყო ავტორი ჟურნალისტი, საბჭოს სამდივნომ მიმართა მედიასაშუალებებს, რომ ეცნობებინათ პასუხისმგებელი პირი, მაგრამ საბჭოს ეს ინფორმაცია არ მიაწოდეს და ვერ მოხდა კონკრეტული პასუხისმგებელი პირების იდენტიფიცირება. ასეთ შემთხვევაში ქარტიის საქმის წარმოების წესის [პუნქტი 3.4] თანახმად, „თუ შეუძლებელია პასუხისმგებელი პირის მოძიება, ეს არ აფერხებს განცხადების განხილვას და ქარტიის გადაწყვეტილებაში მოპასუხედ მიეთითება არაიდენტიფიცირებული ავტორი/ჟურნალისტი“.


სამოტივაციო ნაწილი


ქარტიის პირველი პრინციპი „ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადოების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია“. სამივე მედია საშუალების მიერ გამოქვეყნდა ზუსტად ერთი და იმავე შინაარსის სტატია. კერძოდ, სტატიების თანახმად: „სუპერმარკეტების ქსელი “ფრესკოს” დამფუძნებელი, ვასილ სოფრომაძე, მარკეტის მიერ ბოლო დღეებში პროდუქტზე ფასების მატების გამო ხალხის მიერ გამოთქმულ კრიტიკას და უკმაყოფილებას სოციალურ ქსელში პასუხობს“ და შემდგომ მოყვანილი იყო თითქოსდა ვასილ სოფრომაძის პოზიცია, მათ შორის შემდეგი ფრაზები: „ბიზნესი ქალი არაა – როგორც გინდა, ისე მოექცე!“, „გადაწყვეტილება ეკუთვნის მის უდიდებულესობა თავისუფალ ბაზარს, სამეწარმეო სულსა და კაცობრიობის განვითარების უმაღლეს ფაზას – კაპიტალიზმს.“ „მაშინ, როდესაც მძვინვარებს ამოუცნობ ლაბორატორიებში შობილი ბინძური ვირუსი,“ „იმსახურებს კი ეს საზოგადოება ნათელ მომავალს?“ „უსკაგლაზების მოგონილი ვირუსის შიშით სახლებში გამოიკეტეთ?“


განმცხადებელი უარყოფდა აღნიშნული „პასუხის“ ავთენტურობას. ქარტიის საბჭომ შეისწავლა სამივე სტატია, არც ერთ მათგანში არ იყო მითითებული წყარო ან/და მტკიცებულება, მცირე მინიშნებაც კი, რომ ეს ფრაზები ნამდვილად ვასილ სოფრომაძეს ეკუთვნოდა. სად გააკეთა განცხადება, როდის და რა ფორმით, ამ კითხვებს არც ერთი სტატია პასუხს არ სცემს. ასევე სტატიებში არ ჩანდა ჟურნალისტის მცდელობა რომ დაკავშირებოდა ვასილ სოფრომაძეს და გადაემოწმებინა ნამდვილად მან გააკეთა თუ არა მსგავსი განცხადებები. საბჭო მივიდა დასკვნამდე, რომ ვრცელდებოდა არასწორი ინფორმაცია და შესაბამისად, დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი.


ქარტიის საბჭომ სცადა მედიასაშულებებთან დაკავშირება. შესაძლებელი იყო, მათ ეცნობებინათ საბჭოსათვის ინფორმაციის წყარო. mins.ge საერთოდ არა აქვს მითითებული საკონტაქტო ინფორმაცია, Faktpress.com საბჭოს არ გამოხმაურებია, ხოლო Fact2.ge-მ აღნიშნა, რომ მათ სტატია Faktpress.com-იდან გადმოიტანეს, ისე რომ მისი შინაარსის ნამდვილობა არ გადაუმოწმებიათ.


ქარტიის მე-5 პრინციპის თანახმად „მედია ვალდებულია, შეასწოროს გამოქვეყნებული არსებითად არაზუსტი ინფორმაცია, რომელსაც შეცდომაში შეჰყავს საზოგადოება“. როგორც აღინიშნა, mins.ge საერთოდ არა აქვს მითითებული საკონტაქტო ინფორმაცია და შესაბამისად ვერ დადასტურდა, რომ მან მიიღო შესწორების შესახებ მოთხოვნა განმცხადებლის ან საბჭოს მიერ, შესაბამისად მე-5 პრინციპის დარღვევა არ დადგინდა mins.ge შემთხვევაში.


საბჭოს მიერ კომუნიკაციის დამყარების შემდეგ, Fact2.ge -მ სადავო სტატიას დაამატა შემდეგი ჩანაწერი: „(შენიშვნა 20.03.20) აღნიშნული ნიუსი გავრცელებულია ვებგვერდი Faktpress.com-ის მიერ და მის ნამდვილობაზე Fact2.ge არ აგებს პასუხს“. ქარტიის საბჭომ თავის არა ერთ გადაწყვეტილებაში აღნიშნა, რომ მსგავსი ტიპის ჩანაწერი, ან/და სხვა მედია საშუალებაზე მითითება არ გამორიცხავს სარედაქციო პასუხისმგებლობას. საქმეში „პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის“ ლილუ მიროტაძის წინააღმდეგ (2018 წელი) − საბჭომ მიუთითა რომ:

„როგორც საერთაშორისო, ისე ქარტიის პრაქტიკა ჟურნალისტურ პროდუქტად აკვალიფიცირებს მედიასაშუალების მიერ გავრცელებულ, გარკვეული ფაქტების ან მოსაზრებების შემცველ ნებისმიერ ინფორმაციას. თანამედროვე ტექნოლოგიების პირობებში ყველას აქვს უფლება და საშუალება, საჯაროდ გაავრცელოს ფაქტი ან მოსაზრება, მედია სწორედ იმით გამოირჩევა ყველა სხვა ნებისმიერი პირისაგან, რომ იგი ხაზს უსვამს საკუთარ თავს როგორც ინფორმაციის გამავრცელებელ საშუალებას, ასეთად აღიქმება საზოგადოების მიერ და არსებობს მოლოდინი, რომ იგი პატივს სცემს საზოგადოების უფლებას, მიიღოს ზუსტი და გადამოწმებული ინფორმაცია, ასრულებს სხვა ეთიკურ ვალდებულებებს. სწორედ მედიასაშუალებას ევალება დაიცვას საერთაშორისოდ აღიარებული ეთიკური ჟურნალისტიკის სტანდარტები“.


ხოლო საქმეში „საქართველოს უზენაესი სასამართლო მაია ფურცელაძის, marshalpress.ge-ს, digest.pia.ge-ს, exclusivenews.ge-სა და resonancedaily.com-ის არაიდენიტიფიცირებული ჟურნალისტების წინააღმდეგ (2019 წელი) საბჭომ განავითარა შემდეგი მიდგომა: რომ სხვა მედია საშუალებაზე, როგორც წყაროზე მითითება არც ერთ შემთხვევაში არ გამორიცხავს სარედაქციო პასუხისმგებლობას. სხვა მედია საშუალება თავად არის წყარო და ეთიკური ვალდებულებების დაცვის მიზნით გამავრცელებელი მოვალეა გადაამოწმოს წყაროს [მიუხედავად იმისა რომ წყარო თავად მედია საშულებაა] მიერ გავრცელებული ინფორმაცია. უცვლელი სახით მასალის კოპირებით კი გამავრცელებელი იდენტურად არღვევს ეთიკურ ვალდებულებებს. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, Fact2.ge-მ დაარღვია ქარტიის მე-5 პრინციპი.


რაც შეეხება Faktpress.com-ს, აღნიშნულ მედია საშუალებას როგორც ელ. ფოსტაზე ისე ფეისბუქის გვერდზე გაეგზავნა შეტყობინება, რომ მის მიერ გავრცელებული ინფორმაცია გადამოწმებული არ იყო. საბჭომ დადასტურებულად არ იცის, მედია საშუალება გაეცნო თუ არა შეტყობინებას. საბჭოს წევრთა ნაწილმა მიიჩნია, რომ შეტყობინების გაგზავნა საკმარისია იმისათვის, რომ საბჭომ იმსჯელოს მე-5 პრინციპის დარღვევაზე, ვინაიდან სახეზეა მცდელობა, რომ მედიასაშუალებისათვის ცნობილი გახდეს მის მიერ დაშვებული შეცდომის შესახებ. საბჭოს წევრთა მეორე ნაწილმა ჩათვალა, რომ აუცილებელი იყო დადასტურებულიყო რომ Faktpress.com შეტყობინება მიიღო. ქარტიის საქმის წარმოების წესის თანახმად: „თუ კონკრეტულ გადაწყვეტილებას [პრინციპის დარღვევა ან არ დარღვევა] მხარი არ დაუჭირა მინიმუმ 5 წევრმა, გადაწყვეტილება ვერ იქნება მიღებული“.


სარეზოლუციო ნაწილი


ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე:

1. Faktpress.com, Fact2.ge და MINS.GE არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტებმა დაარღვიეს ქარტიის პირველი პრინციპი.
2. Fact2.ge არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა დაარღვია ქარტიის მე-5 პრინციპი.

25 იანვარი 2020 წელი

საქმე N - 344 

საბჭოს თავმჯდომარე: ნანა ბიგანიშვილი

საბჭოს წევრები: ირმა ზოიძე, მაია მერკვილაძე, ზვიად ქორიძე, გელა მთივლიშვილი, ნათია ზოიძე, ნინა ხელაძე

განმცხადებელი: ევექსის ჰოსპიტლები

მოპასუხე: commersant.ge - ს არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი


აღწერილობითი ნაწილი


საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს განცხადებით მომართა სს „ევექსის ჰოსპიტლებმა“, რომელიც მიიჩნევდა რომ commersant.ge ზე გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „გადაჭარბებული საკეისრო ოპერაციები - „ევექსი“ მორიგ სკანდალში ეხვევა“ დაირღვა ქარტიის პირველი და მე-11 პრინციპი.

საბჭოს სამდივნომ მიმართა მედიასაშუალებას, რომ ეცნობებინა სადავო სტატიაზე პასუხისმგებელი პირი, მაგრამ საბჭოსათვის არ იქნა აღნიშნული ინფორმაცია მოწოდებული და ვერ მოხდა კონკრეტული პასუხისმგებელი პირების იდენტიფიცირება. ასეთ შემთხვევაში ქარტიის საქმის წარმოების წესის [პუნქტი 3.4] თანახმად, „თუ შეუძლებელია პასუხისმგებელი პირის მოძიება, ეს არ აფერხებს განცხადების განხილვას და ქარტიის გადაწყვეტილებაში მოპასუხედ მიეთითება არაიდენტიფიცირებული ავტორი/ჟურნალისტი“.

საქმის განხილვას დაესწრო განმცხადებელი, მოპასუხე ჟურნალისტს/მედია საშუალებას საპასუხო პოზიცია არ წარმოუდგენია.


სამოტივაციო ნაწილი

ქარტიის პირველი პრინციპი „ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადოების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია“. სადავო სტატია ეხება საკეისრო კვეთების გადაჭარბებული რაოდენობის გამო რიგი სამედიცინო დაწესებულებების დაჯარიმებას. ამავე სტატიის თანახმად, რამდენიმე საავადმყოფო, მათ შორის ევექსის ჰოსპიტლების „იაშვილის სახელობის ბათუმის დედათა და ბავშვთა ცენტრალური ჰოსპიტალი“ საკეისრო კვეთების გადაჭარბებული რაოდენობის საფუძველზე დააჯარიმეს. უშუალოდ ევექსის ჰოსპიტლების ქსელში შემავალი სამედიცინო დაწესებულება 149 700 ლარით დაჯარიმდა. სადავო სტატიაში ქარტიის საბჭომ ქარტიის პირველ პრინციპთან შეუსაბამოდ რამდენიმე ნაწილი მიიჩნია, კერძოდ, ჟურნალისტურ პროდუქტში აღნიშნულია რომ:

1. „ევექსის“ მორიგი კრახი - კორპორაცია, რომელსაც უმაღლესი მომსახურების ქსელის სტატუსზე აქვს პრეტენზია, მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის რეკომენდაციებს არ ითვალისწინებს“.
2. „ევექსმა“ კიდევ ერთხელ დაიკავა მოწინავე პოზიციები ისეთ რეიტინგებში, რომელიც მათ პროფესიონალიზმზე, პაციენტებისა და ჰიპოკრატეს ფიცის მიმართ ერთგულებაზე დამატებით კითხვის ნიშანს ბადებს და უკვე არაერთხელ შელახულ რეპუტაციას ძლიერ დარტყმას აყენებს“.
3. „როცა მშობიარე საკეისრო ოპერაციას ითხოვს, რატომაც არ უნდა ავიღოთ სკალპელი ხელში, თუკი ამით არა 500-ს, არამედ 800 ლარს მივიღებთ. მე რა, რომ შეიძლება ნორმას გადავაჭარბოთ და სამედიცინო სფეროში ყველაზე უპასუხისმგებლო კლინიკის სტატუსი გავიმყაროთ????- ამ პრინციპით მოქმედი კლინიკების მიზნები შეუიარაღებელი თვალითაც ჩანს“.
4. „მოულოდნელად გამდიდრებული ღარიბის ისტორიას ჰგავს ის, თუ როგორ იყენებს „ევექსი“ ამ ფინანსებს არა პაციენტების საკეთილდღეოდ, არა პროფესიონალიზმის ასამაღლებლად, არა უმაღლესი ტექნოლოგიების დასანერგად და არა მომსახურე პერსონალის მოტივაციის ასაწევად“.

საბჭოს შეფასებით როცა საუბარია „მორიგ კრახზე“ და ამასთან არ არის მითითებული თუ რას მიიჩნევს ჟურნალისტი „კრახად“ წინა შემთხვევაში, შთაბეჭდილება რჩება რომ ჟურნალისტი მკითხველს გადამოწმებულ ინფორმაციას კი არ აწვდის, არამედ საკუთარ ნეგატიურ შეფასებებს ავრცელებს დადასტურებული ფაქტების სახით და ცდილობს „ევექსის ჰოსპიტლებზე“ უარყოფითი განწყობების შექმნას. საბჭოს ამ მოსაზრებას ამყარებს სტატიის სხვა ნაწილებიც, სადაც ჟურნალისტი ასევე მხოლოდ პერსონალური შთაბეჭდილებებით, უარყოფითი კონტექსტით აფასებს სამედიცინო ქსელის საქმიანობას „რომელიც მათ პროფესიონალიზმზე, პაციენტებისა და ჰიპოკრატეს ფიცის მიმართ ერთგულებაზე დამატებით კითხვის ნიშანს ბადებს“. საბჭოს მიერ გამოყოფილ N 3 ციტატაში ჟურნალისტი გადაჭარბებული საკეისრო კვეთების მიზეზად ასახელებს „ევექსის ჰოსპიტლების“ სურვილს რომ 500 ლარის მაგივრად 800 ლარი მიიღოს, ამასთან არ არის გამოკვლეული საკეისრო კვეთის მომსახურების შედეგად მართლაც იზრდება საავადმყოფოს მოგება თუ არა. მხოლოდ თანხებს შორის სხვაობა არ არის მოგების გაზრდის წინაპირობა და საკეისრო კვეთას თან შეიძლება სდევდეს დამატებითი ხარჯი ბუნებრივი გზით მშობიარობისთან შედარებით. ბოლო ციტატა ისევ ჟურნალისტის პირადი დასკვნებია, არგუმენტაციის გარეშე, რომ ფინანსების განაწილება ევექსის საავადმყოფოების ქსელის მიერ არამიზნობრივად ხდება.

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე საბჭო მიიჩნევს რომ დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი.

ქარტიის მე-11 პრინციპი „ჟურნალისტმა უმძიმეს პროფესიულ დანაშაულად უნდა მიიჩნიოს შემდეგი ქმედებები: ფაქტის განზრახ დამახინჯება“ განმცხადებელმა აღნიშნა რომ მისი მოსაზრებით commersant.ge-ის მიერ არასწორი ფაქტების გავრცელება ევექსის ჰოსპიტლების წინააღმდეგ განზრახ ხდება. ქარტიის საბჭომ განმცხადებელს მისცა ერთი კვირის ვადა რომ წარმოედგინა მტკიცებულებები და უფრო დეტალური ინფორმაცია რომელიც დაამტკიცებდა განზრახვას. განმცხადებლის მიერ მტკიცებულებები არ იქნა წარმოდგენილი, შესაბამისად საბჭოს არ აქვს საკმარისი საფუძველი რომ დაადგინოს ფაქტის განზრახ დამახინჯება.

სარეზოლუციო ნაწილი

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე:

1. commersant.ge არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა დაარღვია ქარტიის 1 პრინციპი.
2. commersant.ge არაიდენტიფიცირებულ ჟურნალისტს არ დაურღვევია ქარტიის მე-11 პრინციპი.

11 იანვარი 2020 წელი

საქმე N - 339 

საბჭოს თავმჯდომარე:  ნანა ბიგანიშვილი

საბჭოს წევრები: ლაურა გოგოლაძე, გიორგი სულაძე, ლიკა ზაკაშვილი, კამილა მამედოვა, მაია მერკვილაძე

განმცხადებელი: მანანა გურგენიძე

მოპასუხე: euronews.ge არაიდენტიფიციცირებული ჟურნალისტი


აღწერილობითი ნაწილი


საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს განცხადებით მომართა მანანა გურგენიძემ, რომელიც მიიჩნევდა რომ euronews.ge ზე გამოქვეყნებულ სტატიაში ,,საქართველოდან სტამბულში სამკურნალოდ გაგზავნილი ლეიკემიით დაავადებული პაციენტი მოატყუეს” დაირღვა ქარტიის 1,3,4,10,11 პრინციპი.


euronews.ge მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაზე მითითებული არ იყო ავტორი ჟურნალისტი, საბჭოს სამდივნომ მიმართა მედიასაშუალებას, რომ ეცნობებინა სადავო სტატიაზე პასუხისმგებელი პირი, მაგრამ საბჭოსათვის არ იქნა აღნიშნული ინფორმაცია მოწოდებული და ვერ მოხდა კონკრეტული პასუხისმგებელი პირების იდენტიფიცირება. ასეთ შემთხვევაში ქარტიის საქმის წარმოების წესის [პუნქტი 3.4] თანახმად, „თუ შეუძლებელია პასუხისმგებელი პირის მოძიება, ეს არ აფერხებს განცხადების განხილვას და ქარტიის გადაწყვეტილებაში მოპასუხედ მიეთითება არაიდენტიფიცირებული ავტორი/ჟურნალისტი“.

საქმის განხილვის თავისებურებები: 2019 წლის 20 დეკემბერს საბჭოს წევრებმა მოუსმინეს განმცხადებელს, რომლის პოზიცია საქმის მასალებთან ერთად გაგზავნილი იქნა საბჭოს სხვა წევრებისათვის და გადაწყვეტილება მიღებული იქნა საბჭოს წევრების მიერ პოზიციათა დისტანციურად გამოვლენის შედეგად, თანახმად ქარტიის წესდებისა: „საბჭოს წევრებს საკუთარი პოზიცია განსახილველ საკითხთან დაკავშირებით შეუძლიათ გამოხატონ/საბჭოს მუშაობაში მონაწილეობა მიიღონ დისტანციური ელექტრონული საკომუნიკაციო საშულების გამოყენებით [სოციალური ქსელი, ელექტრონული ფოსტა, ონლაინ ვიდეო და აუდიო ზარები]“.

მოპასუხე ჟურნალისტს/მედია საშუალებას საპასუხო პოზიცია არ წარმოუდგენია.


სამოტივაციო ნაწილი


ქარტიის პირველი პრინციპი ”ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადოების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია“. სადავო სტატია წარმოადგენდა მოქალაქე მერაბ ღოღობერიძის ფეისბუქ პოსტის გავრცელებას, სადაც ის აღნიშნავდა რომ:

,,მიმართვა საქართველოს მთავრობას ასევე, სტამბულში მცხოვრებ ქართველებს ძალიან გთხოვთ, იქნებ გაუწიოთ დახმარება ჩვენს თანამოქალაქეს, ჯონი ჯიჯავაძეს, რომელიც ამ დრომდე ქ. სტამბულში სამედიცინო ცენტრში ,,მედიპოლ სადა” -ში იმყოფება. ლეიკემით დაავადებული პაციენტია, რომელსაც გადაუდებელი ოპერაციული მკურნალობა სჭირდება. საქართველოს ჯანდაცვის სამინისტრო და სოლიდარობის ფონდი დაფინანსებით გაგზავნილი იქნა აღნიშნულ კლინიკაში, მაგრამ ოჯახის გადმოცემით, ამ დრომდე მოტყუებულნი არიან 3 დღის განმავლობაში იმყოფება სავადმყოფოში. აღმოჩდა რომ გადარიცხვა არ არის განხორციელებული რის გამო პაციანტეს არ უტარდება ოპერაცია. პს.აქვე ჩემი ინფორმაციით ჩვენი სხვა თანამოქალაქეები იმყოფებიან აღნიშნულ კლინიკაში სადაც ერთ კვირაზე მეტია ისინიც ანალოგიურ პრობლემებში არიან. გთხოვთ იქნებ დაინტერესდეთ აღნიშნული საკითხით.!”

განმცხადებელი აპელირებდა რომ გავრცელებული ინფორმაცია არ შეესაბამებოდა სიმართლეს, რომ ეს იყო მცდელობა რათა „ჩირქი მოსცხონ როგორც ჯანდაცვის სამინისტროსა და სოლიდარობის ფონდს, ასევე დიდწილად მედიპოლ მეგა საავადმყოფოს, მის იმიჯს და საქმიან რეპუტაციას“.

ქარტიის საბჭომ იხელმძღვანელა პრაქტიკით, რომელიც დადგენილი იქნა საქმეში „პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის ლილუ მიროტაძის წინააღმდეგ“ [2018 წელი].


აღნიშნული განმარტების და იმის გათვალისწინებით, რომ მედია საშუალების მიერ გავრცელდა მხოლოდ ერთი წყაროს/მხარის პოზიცია, არ გადამოწმებულა მერაბ ღოღობერიძის სტატუსში მითითებული ინფორმაციის სისწორე, ჟურნალისტი არ ეცადა, რომ დაკავშირებოდა და კომენტარი მიეღო მის მიერ გავრცელებული ინფორმაციაში დასახელებული სხვადასხვა უწყებებიდან და პირებიდან, სახეზეა საზოგადოების უფლების - მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია - უპატივცემულობა და შესაბამისად ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევა.


ქარტიის მე-3 და მე-4 პრინციპის თანახმად „ჟურნალისტმა უნდა გადასცეს ინფორმაცია მხოლოდ იმ ფაქტებზე დაყრდნობით, რომელთა წყარო დადასტურებულია“, „ინფორმაციის, ფოტოების ან დოკუმენტების მოპოვებისას ჟურნალისტმა მხოლოდ კეთილსინდისიერი და სამართლიანი მეთოდები უნდა გამოიყენოს“. თავდაპირველად განმცხადებლი განცხადებაში აღნიშნავდა, რომ როგორც მისთვის ცნობილი იყო მერაბ ღოღობერიძეს საერთოდ არ გამოუქვეყნებია მსგავსი შინაარსის ფეისბუქ პოსტი და შესაბამისად მიიჩნევდა ქარტიის მე-3 და მე-4 პრინციპს დარღვეულად. მტკიცებულებად წარმოდგენილი იყო მერაბ ღოღობერიძის სხვა ფეისბუქ პოსტი, სადაც იგი უარყოფა მის მიერ ჯონი ჯიჯავაძის მკურნალობის შესახებ ინფორმაციის გავრცელებას. შემდგომ, სხდომის მიმდინარეობისას, საბჭო დამატებით დაუკავშირდა განმცხადებელ მანანა გურგენიძეს, სადაც განმცხადებელმა აღნიშნა რომ როგორც მან მოგვიანებით დააზუსტა მერაბ ღოღობერიძეს მართლაც ჰქონდა გამოქვეყნებული ის პოსტი, რომელიც გაავრცელა euronews.ge -მ, ხოლო შემდეგ მერაბ ღოღობერიძემ წაშალა ეს პოსტი, როგორც არასწორი და შეცდომაში შემყვანი ინფორმაცია.

აღნიშნულიდან გამომდინარე დასტურდება რომ დროის რაღაც მონაკვეთში მართლაც არსებობდა მერაბ ღოღობერიძის საჯაროდ გამოქვეყნებული პოსტი [წყარო], რომელიც გამოიყენა მედია საშუალებამ. შესაბამისად არ დარღვეულა ქარტიის მესამე და მეოთხე პრინციპი. რაც შეეხება იმას, რომ ამ პოსტით არასწორი ინფორმაცია შესაძლოა ვრცელდებოდა, ამაზე საბჭომ იმსჯელა ქარტიის პირველი პრინციპის ჭრილში.


ქარტიის მეათე პრინციპის მიხედვით “ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს ადამიანის პირად ცხოვრებას და არ შეიჭრას პირად ცხოვრებაში, თუ არ არსებობს განსაკუთრებული საზოგადოებრივი ინტერესი”. როგორც აღინიშნა მედია საშუალების მიერ გავრცელდა ინფორმაცია სადაც იდენტიფიცირებული იყო კონკრეტული არასრულწლოვანი პირი, ჯონი ჯიჯავაძე და მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა. ის ფაქტი რომ შესაძლოა კონკრეტული პირი შეიძლება გახდა არასათანადო ყურადღების ან მოპყრობის მსხვერპლი რა თქმა უნდა საზოგადოებრივი ინტერესის საგანია, მაგრამ არ არის ობიექტური ინტერესი კონკრეტულად ამ პირის ან მისი დიაგნოზის გასაჯაროების შესახებ. პირის ჯანმრთელობის შესახებ ინფორმაცია ცალსახად პირადი ცხოვრების ამსახველი და სენსიტიური ინფორმაციაა. განხილულ შემთხვევაში ქარტიის საბჭომ ჩათვალა, რომ პირის ჯანმრთელობის შესახებ ინფორმაციის გასაჯაროებით, ჟურნალისტმა დაარღვია ქარტიის მე-10 პრინციპი.

ქარტიის მე-11 პრინციპი „ჟურნალისტმა უმძიმეს პროფესიულ დანაშაულად უნდა მიიჩნიოს შემდეგი ქმედებები: ფაქტის განზრახ დამახინჯება“. ქარტიის საბჭოს აზრით ამ შემთხვევაში მე-11 პრინციპის დარღვევას ადგილი არ ჰქონია, არამედ ჟურნალისტმა არ გადაამოწმა ერთი წყაროს მიერ გავრცელებული ინფორმაცია და არ იკვეთება წინასწარ შეცნობილი განზრახვა, რომ გაევრცელებინა არასწორი ინფორმაცია.


სარეზოლუციო ნაწილი

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე: .

1. euronews.ge არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა დაარღვია ქარტიის პირველი და მე-10 პრინციპი.
2. euronews.ge არაიდენტიფიცირებულ ჟურნალისტს არ დაურღვევია ქარტიის მე-3, მე-4 და მე-11 პრინციპი.

11 იანვარი 2020 წელი

საქმე N - 311 

საბჭოს თავმჯდომარე: ნანა ბიგანიშვილი

საბჭოს წევრები: ლაურა გოგოლაძე, გიორგი სულაძე, ლიკა ზაკაშვილი, კამილა მამედოვა, მაია მერკვილაძე

განმცხადებელი: ეკატერინე მესხიძე

მოპასუხე: სანდრო კაჭახიძე და სალომე გოგოხია


აღწერილობითი ნაწილი

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს განცხადებით მომართა ეკატერინე მესხიძემ, რომელიც მიიჩნევდა რომ 2019 წლის 9 აგვისტოს, ტელეკომპანია მაესტროს 12.00 საათიან საინფორმაციო გამოშვებაში გასულ სიუჟეტში დაირღვა ქარტიის პირველი და მე-7 პრინციპი. მოპასუხე ჟურნალისტებად განისაზღვრნენ წამყვანი სანდრო კაჭახიძე და სიუჟეტის ავტორი სალომე გოგოხია. ამასთან მე-7 პრინციპი სადავო იყო მხოლოდ სალომე გოგოხიას ნაწილში.

საქმის განხილვის თავისებურებები: 2019 წლის 24 ნოემბერს საბჭოს წევრებმა მოუსმინეს განმცხადებელს, რომელმაც სადავო პრინციპებს დაამატა მე-7 პრინციპი. განმცხადებლის პოზიცია საქმის მასალებთან ერთად გაგზავნილი იქნა საბჭოს სხვა წევრებისათვის და გადაწყვეტილება მიღებული იქნა საბჭოს წევრების მიერ პოზიციათა დისტანციურად გამოვლენის შედეგად, თანახმად ქარტიის წესდებისა: „საბჭოს წევრებს საკუთარი პოზიცია განსახილველ საკითხთან დაკავშირებით შეუძლიათ გამოხატონ/საბჭოს მუშაობაში მონაწილეობა მიიღონ დისტანციური ელექტრონული საკომუნიკაციო საშულების გამოყენებით [სოციალური ქსელი, ელექტრონული ფოსტა, ონლაინ ვიდეო და აუდიო ზარები]“.

საქმის განხილვას დაესწრო განმცხადებელი და მისი წარმომადგენელი, მოპასუხე ჟურნალისტები სხდომას არ დასწრებიან და არც საპასუხო პოზიცია წარმოუდგენიათ.


სამოტივაციო ნაწილი 

ქარტიის პირველი პრინციპის მიხედვით „ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადოების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია“. განმცხადებლის მიერ წარმოდგენილი დოკუმენტების და საბჭოს მიერ მოკვლეული ინფორმაციის შესაბამისად დადასტურებული სახით დადგინდა შემდეგი ფაქტობრივი გარემოებები:

1. 2017 წლის 03 მაისის რეკომენდაციით საქართველოს სახალხო დამცველმა დადგენილად მიიჩნია საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს თანამშრომლის ეკატერინე მესხიძის „შევიწროებით და სექსუალური შევიწროებით გამოხატული სქესის ნიშნით დისკრიმინაციის“ ფაქტი [შემდგომ „სექსუალური შევიწროება“], ამავე სააგენტოს უფროსის, პაპუნა უგრეხელიძის მიერ.
2. პაპუნა უგრეხელიძემ მიმართა სასამართლოს და მოითხოვა რომ ეკატერინე მესხიძეს მოეხდინა ტელეეთერით გასული შემდეგი განცხადებების უარყოფა:   შპს „იბერია TV”,  2018 წლის 26 მარტი, გადაცემა „ახალი ამბები“. „ეს გამოიხატებოდა ჩვენს ყოველდღიურ საქმიანობაში, ყოველდღიურ ურთიერთობაში იქიდან გამომდინარე რომ მის უშუალო დაქვემდებარებაში ვიყავი, მის დავალებებს ვასრულებდი და უბრალოდ მინდა გითხრათ რომ მარტივად რომ ვთქვათ და ავხსნა ჩვეულებრივი აგრესია , რომელიც შეიძლება ადამიანმა გამოხატოს და შემდეგ დაჩაგროს და შემდეგ იმის გამო რომ დაჩაგრა, ეს სიამოვნებას ანიჭებდეს, აი შემიძლია უბრალოდ ასე მარტივად აღვწერო ეს ყველაფერი“.  შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“, 2018 წლის 24 მარტი, გადაცემა „შაბათის კურიერი“:   „ეს იყო ყოველდღიური დამცირების, შეურაცხყოფის, როგორ გითხრათ - ზეწოლის. ამის ახსნა ძალიან რთულია, იმიტომ რომ ეს არის ჩვეულებრივი ფსიქოლოგიური ტერორი, ყვირილი, ჩხუბი, დამცირება, შეურაცხყოფა, გინება, რა გითხრათ აბა, - დაშინება, ნებისმიერი ფორმით შეიძლება მან ეს გამოხატოს, ეს ზეწოლა კიდევ უფრო გამძაფრდა იმის გამო რომ მე სახალხო დამცველს მივმართე, იმის გამო რომ მე ხმა ამოვიღე და გავაპროტესტე ასევ ვთქვათ ეს თემა, შეეცადნენ კიდევ უფრო დავესაჯე და წამოვიდა კიდევ უფრო მეტი მუქარა, შანტაჟი“  „იმუქრებოდა, რომ იმ სამსახურიდანაც გავათავისუფლებინებ თავს, მემუქრებოდა, რომ მანამ არ მოვისვენებ სანამ არ დავმარხავ და არ დავასამარებ, არ გავახარებ იმიტო, რომ ქალი ხარ და შემიძლია დაგამცირო, დაგაშინო, შენზე ფსიქოლოგიურად ანუ უარყოფითად ვიმოქმედო, სტრესში გამყოფო, დაგამონო და ვიყო შენი მესაკუთრე“ “აი მესაკუთრეობის, ასე ვთქვათ, არა ჯანსაღი დამოკიდებულება მას აქვს ნებისმიერი თანამშრომლის მიმართ“.  შპს „ტელეკომპანია პირველი“  2018 წლის 28 მარტის გადაცემაში „რეაქცია“. „აქ არ არის საუბარი ქლის დისკრიმინაციასა თუ კაცის დისკრიმინაციაზე, აქ საქმე ჰქონდა ძალადობას“, „მაგინა, საშინელი სიტყვებით გამომლანძღა“.
3. სასამართლომ ნაწილობრივ დააკმაყოფილა მოსარჩელე პაპუნა უგრეხელიძის მოთხოვნა და ეკატერინე მესხიძეს დაავალა ზემოაღნიშნული გამონათქვამების უარყოფა, გარდა ფრაზებისა “აი მესაკუთრეობის, ასე ვთქვათ, არა ჯანსაღი დამოკიდებულება მას აქვს ნებისმიერი თანამშრომლის მიმართ“, „მაგინა, საშინელი სიტყვებით გამომლანძღა“. 
4. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე ცალსახაა, რომ სასამართლოს საერთოდ არ უმსჯელია იმ ფაქტზე, მართლაც ჰქონდა თუ არა სექსუალურ შევიწროებას ადგილი პაპუნა უგრეხელიძის მიერ, და ეს ფაქტი უკვე დადგენილი ჰქონდა სახალხო დამცველს ამასვე აღნიშნავდა ეკატერინე მესხიძის უფლებადამცველი ორგანიზაცია - საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია, რომელმაც იმავე დღესვე, 2019 წლის 09 აგვისტოს 12:12 წუთზე გამოაქვეყნა განცხადება, სადაც აღნიშნავდა რომ „სასამართლო არ განიხილავდა პაპუნა უგრეხელიძემ განახორციელა თუ არა სექსუალური შევიწროება. აღნიშნული გარემოება უკვე დადგენილია სახალხო დამცველის მიერ, რაც გასაჩივრებას არ ექვემდებარება. კერძოდ, შევიწროება და სექსუალური შევიწროებით გამოხატული სქესის ნიშნით დისკრიმინაცია სახალხო დამცველმა 2017 წლის 03 მაისს დაადგინა. სახალხო დამცველის დასკვნის თანახმად, პაპუნა უგრეხელიძის მხრიდან ადგილი ჰქონდა ფამილიარული ტერმინოლოგიის გამოყენებას, მუქაროს შემცველ სმს ტექსტებს და ა.შ. შესაბამისად, საქართველოს სახალხო დამცველმა განმცხადებლის მიერ წარდგენილი მტკიცებულებების, მოწმეთაგან მოპოვებული ინფორმაციისა და მოპასუხესთან გასაუბრებიდან გამოკვეთილი ინფორმაციის საფუძველზე მიიჩნია, რომ პაპუნა უგრეხელიძის მხრიდან ადგილი ჰქონდა, ერთი მხრივ სქესის ნიშნით შევიწროებას, რაც გამოიხატებოდა მსხვერპლის შეურაცხყოფასა და დამამცირებელ სამუშაო გარემოს შექმნაში, და მეორე მხრივ, ვერბალური ფორმით სექსუალურ შევიწროებაში“.

სიუჟეტის წარდგენისას წამყვანი სანდრო კაჭახიძე აღნიშნავს რომ „შევიწროება და სექსუალური ძალადობა საჯარო რეესტრის ყოფილ უფროსს, პაპუნა უგრეხელიძეს არ დაუდასტურდა, მოსამართლის გადაწყვეტილებით საჯარო რეესტრის თანამშრომლის ეკატერინე მესხიძის ბრალდებები არ იყო ფაქტობრივად დადასტურებული“. წამყვანის მიერ მტკიცებითი ფორმით გავცელებული ინფორმაცია რომ პაპუნა უგრეხელიძის მიერ შევიწროების და სექსუალური ძალადობის ფაქტი არ დადასტურდა - მცდარი ინფორმაციაა. სასამართლოს არ უმსჯელია იმ ფაქტზე, მართლაც ჰქონდა თუ არა სექსუალურ შევიწროებას ადგილი პაპუნა უგრეხელიძის მიერ, შესაბამისად ვერც პაპუნა უგრეხელიძის „უდანაშაულობას“ ან/და ამ ფაქტის არ არსებობას დაადგენდა სასამართლო.

თავად სიუჟეტში, ავტორი სალომე გოგოხია აღნიშნავს რომ: „მოსამართლე ზაალ მარუაშვილის გადაწყვეტილებით ეკატერინე მესხიძეს დაევალა იმ მედია საშაულებების მეშვეობით უარყოს აღნიშნული ბრალდებები რომლითაც თავის დროზე თავის ყოფილ უფროსს წაუყენა და დაადანაშაულა როგორც სექსუალურ შევიწროებაში ასევე ძალადობაში“ წამყვანის ტექსტთან ერთობლიობით სიუჟეტის ავტორის ტექსტიც მაყურებელს აწვდის არაზუსტ ინფორმაციას რომ თითქოს სასამართლოს მსჯელობის საგანი იყო იმ გარემოებების დადგენა, მართლაც განხორციელდა თუ არა სექსუალური ხასიათის შევიწროება პაპუნა უგრეხელიძის მხრიდან. როგორც აღინიშნა „სასამართლო არ განიხილავდა პაპუნა უგრეხელიძემ განახორციელა თუ არა სექსუალური შევიწროება. აღნიშნული გარემოება უკვე დადგენილია სახალხო დამცველის მიერ, რაც გასაჩივრებას არ ექვემდებარება“, შესაბამისად, სალომე გოგოხიას მიერაც გავრცელდა არასწორი ინფორმაცია რაც იწვევს პირველი პრინციპის დარღვევას. აღსანიშნავია რომ ჟურნალისტი თავის ტექსტში საუბრობს სახალხო დამცველის დასკვნაზეც, კერძოდ აღნიშნავს რომ: „თუმცა მისი ადვოკატები [იგულისხმება ეკატერინე მესხიძე] აცხადებენ რომ ისინი აუცილებლად გაასაჩივრებენ ამ გადაწყვეტილებას მეორე ინსტანციაში ვინაიდან არსებობს სახალხო დამცველის დასკვნა რომლითაც დასტურდება რომ მესხიძის მიმართ ნამდვილად ჰქონდა ადგილი სექსუალურ შევიწროებას და აქედან გამომდინარე მათთვის გაუგებარია თუ რატომ არ მიიღო მხედველობაში მოსამართლემ სახალხო დამცველის აღნიშნული დასკვნა “. ეს ტექსტი ვერ უზრუნველყოფს აუდიტორიისათვის ზუსტი ინფორმაციის მიწოდებას, ვინაიდან აქცენტია პროცესუალურ დეტალებზე, რომ გასაჩივრდება გადაწყვეტილება, სახალხო დამცველის დასკვნაზე საუბარია როგორც მტკიცებულებაზე და არსად არ არის მინიშნება რომ სასამართლო საერთოდ არ განიხილავდა სექსუალური შევიწროების დადგენის ან უარყოფის შესახებ დავას.

ქარტიის მე-7 პრინციპის თანახმად “ჟურნალისტს უნდა ესმოდეს მედიის მიერ დისკრიმინაციის წახალისების საფრთხე; ამიტომ ყველაფერი უნდა იღონოს ნებისმიერი პირის დისკრიმინაციის თავიდან ასაცილებლად რასის, სქესის, სექსუალური ორიენტაციის, ენის, რელიგიის, პოლიტიკური და სხვა შეხედულებების, ეროვნული ან სოციალური წარმოშობის საფუძველზე ან რაიმე სხვა ნიშნით” სიუჟეტში გამოყენებულია პაპუნა უგრეხელიძის ადვოკატის ინტერვიუ, სადაც ის აკრიტიკებს სახალხო დამცველის დასკვნას: „[სახალხო დამცველმა] ერთის მხრივ დაადგინა ის რომ სექსუალურ შევიწროებას ჰქონდა თურმე ადგილი პაპუნა უგრეხელიძის მხრიდან ქალბატონი მესხიძის მიმართ მხოლოდ და მხოლოდ მისი საუბრიდან გამომდინარე. პაპუნა უგრეხელიძე პასუხობს, ეს ადამიანი არის ასაკოვანი, ორი შვილის ბებია, და მე არ მაინტერესებს ახლა ეს როგორც ქალი, ეს ადამიანი არ მაინტერესებს“ ქარტიის საბჭოს მიიჩნევს რომ ჟურნალისტმა, რესპონდენტის ამ ფრაზის გასაჯაროებით ხელი შეუწყო სტიგმის გაძლიერებას გენდერული ნიშნით. კერძოდ აქცენტი კეთდება ეკატერინე მესხიძის ასაკზე, მის ოჯახურ მდგომარეობაზე და ეს ფაქტორები შეფასებულია როგორც სექსუალური მიმზიდველობის გამომრიცხავი გარემოებები, რომ კონკრეტული ასაკის ან და ოჯახური მდგომარეობის მქონე ქალი ავტომატურად არ შეიძლება იყოს ინტერესის ობიექტი მისი ასაკობრივი და შესაბამისად გარეგნული თვისებების გამო. აღნიშნული ფრაზა როგორც საბჭო აღნიშნავს ხელს უწყობს სტიგმისა და სტერეოტიპების გაძლიერებას გენდერული ნიშნით.


სარეზოლუციო ნაწილი

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე:

1. სანდრო კაჭახიძემ და სალომე გოგოხიამ დაარღვიეს ქარტიის პირველი პრინციპი.
2. სალომე გოგოხიამ დაარღვია ქარტიის მე-7 პრინციპი.

11 იანვარი 2020 წელი

საქმე N - 335

საბჭოს თავმჯდომარე:  ნანა ბიგანიშვილი

საბჭოს წევრები:  ლაურა გოგოლაძე, გიორგი სულაძე, ლიკა ზაკაშვილი, კამილა მამედოვა, მაია მერკვილაძე

განმცხადებელი: მედიის განვითარების ფონდი, საფარი, თამთა თოდაძე

მოპასუხე: alia.ge - ის არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი


აღწერილობითი ნაწილი

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს განცხადებით მომართეს ორგანიზაციებმა მედიის განვითარების ფონდმა და საფარმა, ასევე ფიზიკურმა პირმა თამთა თოდაძემ. განმცხადებლები მიიჩნევდნენ რომ ვებ გვერდზე alia.ge გამოქვეყნებულ სტატიაში "თამთა თოდაძე ნაცმოძრაობის ახალგაზრდულის საკმაოდ აქტიური წევრი იყო!” დაირღვა ქარტიის 1, 7 და მე-11 პრინციპი.

alia.ge-ს მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაზე მითითებული არ იყო ავტორი ჟურნალისტი, საბჭოს სამდივნომ მიმართა მედიასაშუალებას, რომ ეცნობებინა სადავო სტატიაზე პასუხისმგებელი პირი, მაგრამ საბჭოსათვის არ იქნა აღნიშნული ინფორმაცია მოწოდებული და ვერ მოხდა კონკრეტული პასუხისმგებელი პირების იდენტიფიცირება. ასეთ შემთხვევაში ქარტიის საქმის წარმოების წესის [პუნქტი 3.4] თანახმად, „თუ შეუძლებელია პასუხისმგებელი პირის მოძიება, ეს არ აფერხებს განცხადების განხილვას და ქარტიის გადაწყვეტილებაში მოპასუხედ მიეთითება არაიდენტიფიცირებული ავტორი/ჟურნალისტი“.

საქმის განხილვის თავისებურებები: 2019 წლის 20 დეკემბერს საბჭოს წევრებმა მოუსმინეს განმცხადებელს, რომლის პოზიცია საქმის მასალებთან ერთად გაგზავნილი იქნა საბჭოს სხვა წევრებისათვის და გადაწყვეტილება მიღებული იქნა საბჭოს წევრების მიერ პოზიციათა დისტანციურად გამოვლენის შედეგად, თანახმად ქარტიის წესდებისა: „საბჭოს წევრებს საკუთარი პოზიცია განსახილველ საკითხთან დაკავშირებით შეუძლიათ გამოხატონ/საბჭოს მუშაობაში მონაწილეობა მიიღონ დისტანციური ელექტრონული საკომუნიკაციო საშულების გამოყენებით [სოციალური ქსელი, ელექტრონული ფოსტა, ონლაინ ვიდეო და აუდიო ზარები]“.

მოპასუხე ჟურნალისტს/მედია საშუალებას საპასუხო პოზიცია არ წარმოუდგენია.


სამოტივაციო ნაწილი


ქარტიის პირველი პრინციპი ”ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადოების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია“. სადავო არის მოქალაქე ლადო სადღობელაშვილის ფეისბუქ პოსტის გავრცელება, სადაც ის აღნიშნავდა რომ:

„პორტირებული ნაციონალი! - საინტერესო ინფორმაცია მოვიკვლიე. როგორც ირკვევა ქბნი თამთა თოდაძე ("მსხვერპლი") წარსულში ნაცმოძრაობის ახალგაზრდულის საკმაოდ აქტიური წევრი იყო! - ქბნი თამთა არაერთხელ ყოფილა "მიშას ბანაკებში" ეწ რეინჯერი, სადაც ამ ახალგაზრდა ქალბატონს დავალებული ჰქონდა ახალგაზრდების "მოწამლვა" და ნაცსექტაში შეტყუება! P.s. პორტირებულმა ნაცებმა დაღუპა "ოცნება"! უფრო სწორედ თქვენი ძვირფასო ქოცებო! იმის მაგივრად გულანთებული აქტივისტები დაასაქმოთ ბიუროებში ასაქმებთ პორტირებულ ნაცებს!”.

განმცხადებელი აპელირებდა რომ გავრცელებული ინფორმაცია არ შეესაბამებოდა სიმართლეს და აღნიშნავდა: „რედაქციას ეს ინფორმაცია თავად თამთა თოდაძესთან არ გადაუმოწმებია, რადგან ახალგაზრდულ ბანაკში ყოფნა აპრიორი პარტიის წევრობას არ ნიშნავს. მოცემულ კონტექსტში კი ლადო სადღობელაშვილის კომენტარის გავრცელება, რომ “პორტირებულმა” ნაციონალებმა დაღუპეს ქართული ოცნება, ქმნის შთაბეჭდილებას, თითქოს თამთა თოდაძის ბრალდებები მმართველი პარტიის წარმომადგენლის მიმართ უსაფუძვლოა და ის პოლიტიკურად დაინტერესებულია განზრახ გაავრცელოს არასწორი ინფორმაცია“.

ქარტიის საბჭომ იხელმძღვანელა პრაქტიკით, რომელიც დადგენილი იქნა საქმეში „პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის ლილუ მიროტაძის წინააღმდეგ“ [2018 წელი].


აღნიშნული განმარტების და იმის გათვალისწინებით, რომ მედია საშუალების მიერ გავრცელდა მხოლოდ ერთი წყაროს/მხარის პოზიცია, არ გადამოწმებულა ლადო სადღობელაშვილის სტატუსში მითითებული ინფორმაციის სისწორე, არ ყოფილა ჟურნალისტის მცდელობა რომ კომენტარი მიეღო თამთა თოდაძისგან, სახეზეა საზოგადოების უფლების - მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია - უპატივცემულობა და შესაბამისად ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევა.

ქარტიის მე-7 პრინციპი „ჟურნალისტს უნდა ესმოდეს მედიის მიერ დისკრიმინაციის წახალისების საფრთხე; ამიტომ ყველაფერი უნდა იღონოს ნებისმიერი პირის დისკრიმინაციის თავიდან ასაცილებლად რასის, სქესის, სექსუალური ორიენტაციის, ენის, რელიგიის, პოლიტიკური და სხვა შეხედულებების, ეროვნული ან სოციალური წარმოშობის საფუძველზე ან რაიმე სხვა ნიშნით“. განმცხადებელი მიიჩნევდა რომ მე-7 პრინციპი დარღვეული იყო პოლიტიკური ნიშნით, კერძოდ თამთა თოდაძის აფილირების მცდელობა ნაციონალურ მოძრაობასთან იწვევდა მის დისკრიმინაციას პოლიტიკური ნიშნით. ქარტიის საბჭო მიიჩნევს რომ სახეზე არ არის დისკრიმინაცია. ამა თუ იმ პირის პოლიტიკურ პარტიასთან დაკავშირება ავტომატურად არ იწვევს დისკრიმინაციას, ვინაიდან პოლიტიკური პარტიის წევრობა არ ნიშნავს პირის ნეგატიურ გამორჩევას პოლიტიკური ნიშნით.

ქარტიის მე-11 პრინციპი „ჟურნალისტმა უმძიმეს პროფესიულ დანაშაულად უნდა მიიჩნიოს შემდეგი ქმედებები: ფაქტის განზრახ დამახინჯება“. ქარტიის საბჭოს აზრით ამ შემთხვევაში მე-11 პრინციპის დარღვევას ადგილი არ ჰქონია, არამედ ჟურნალისტმა არ გადაამოწმა ერთი წყაროს მიერ გავრცელებული ინფორმაცია და არ იკვეთება წინასწარ შეცნობილი განზრახვა რომ გაევრცელებინა არასწორი ინფორმაცია.


სარეზოლუციო ნაწილი

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე: 

1. Alia.ge არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა დაარღვია ქარტიის პირველი პრინციპი. 
2. Alia.ge არაიდენტიფიცირებულ ჟურნალისტს არ დაურღვევია ქარტიის მე-7 და მე-11 პრინციპი.

11 იანვარი 2020 წელი

საქმე N - 331, 332, 336

საბჭოს თავმჯდომარე:  ნანა ბიგანიშვილი


საბჭოს წევრები: ლაურა გოგოლაძე, გიორგი სულაძე, ლიკა ზაკაშვილი, კამილა მამედოვა, მაია მერკვილაძე

განმცხადებელი: დავით ბეგიაშვილი

მოპასუხე: თათია არდოტელი, commersant.ge და Ipn.ge არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტები


აღწერილობითი ნაწილი


საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს განცხადებით მომართა დავით ბეგიაშვილმა, რომელიც მიიჩნევდა რომ ქვემოთ მითითებულ მედია პროდუქტებში დაირღვა ქარტიის პირველი და მე-5 პრინციპი:

1. commersant.ge - ზე 2019 წლის 04 ოქტომბერს გამოქვეყნებული სტატია „ვინ არის კიდევ ერთი ბიზნესმენი, რომელიც ხაზარაძის „ლელოს“ 36-კაციან სიაშია“.
2. bpn.ge -ზე 2019 წლის 04 ოქტომბერს გამოქვეყნებული სტატია„ვინ არის კიდევ ერთი ბიზნესმენი, რომელიც ხაზარაძის „ლელოს“ 36-კაციან სიაშია“.. ავტორი თათია არდოტელი.
3. Ipn.ge, რომელმაც თავის ფეისბუქ გვერდზე გააზიარა bpn.ge-ზე 2019 წლის 04 ოქტომბერს გამოქვეყნებული სტატია „„ვინ არის კიდევ ერთი ბიზნესმენი, რომელიც ხაზარაძის „ლელოს“ 36-კაციან სიაშია“.

commersant.ge - ს მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაზე მითითებული არ იყო ავტორი ჟურნალისტი, ასევე ვერ დადგინდა პასუხისმგებელი პირი Ipn.ge ნაწილში. საბჭოს სამდივნომ მიმართა მედიასაშუალებებს, რომ ეცნობებინათ პასუხისმგებელი პირი, მაგრამ საბჭოსათვის არ იქნა აღნიშნული ინფორმაცია მოწოდებული და ვერ მოხდა კონკრეტული პასუხისმგებელი პირების იდენტიფიცირება. ასეთ შემთხვევაში ქარტიის საქმის წარმოების წესის [პუნქტი 3.4] თანახმად, „თუ შეუძლებელია პასუხისმგებელი პირის მოძიება, ეს არ აფერხებს განცხადების განხილვას და ქარტიის გადაწყვეტილებაში მოპასუხედ მიეთითება არაიდენტიფიცირებული ავტორი/ჟურნალისტი“.

მოპასუხე ჟურნალისტებს/მედია საშუალებებს საპასუხო პოზიცია არ წარმოუდგენიათ.


საქმის განხილვის თავისებურებები 2019 წლის 20 დეკემბერს საბჭოს წევრებმა მოუსმინეს განმცხადებელს, რომლის პოზიცია საქმის მასალებთან ერთად გაგზავნილი იქნა საბჭოს სხვა წევრებისათვის და გადაწყვეტილება მიღებული იქნა საბჭოს წევრების მიერ პოზიციათა დისტანციურად გამოვლენის შედეგად, თანახმად ქარტიის წესდებისა: „საბჭოს წევრებს საკუთარი პოზიცია განსახილველ საკითხთან დაკავშირებით შეუძლიათ გამოხატონ/საბჭოს მუშაობაში მონაწილეობა მიიღონ დისტანციური ელექტრონული საკომუნიკაციო საშულების გამოყენებით [სოციალური ქსელი, ელექტრონული ფოსტა, ონლაინ ვიდეო და აუდიო ზარები]“.


სამოტივაციო ნაწილი


ქარტიის პირველი პრინციპი ”ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადოების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია“.


commersant.ge - ის ნაწილში:  განმცხადებელი უთითებდა რომ სადავო სტატია შეიცავდა არასწორ ინფორმაციას მის მფლობელობაში არსებული კომპანია „ალბატროსის“ შესახებ. კერძოდ სადავოდ ხდიდა შემდეგ ნაწილებს:




განმცხადებელი აპელირებდა რომ არც ერთი ზემოაღნიშნული ინფორმაცია არ შეესაბამებოდა სიმართლეს, ჟურნალისტი არ დაკავშირებია მას და არ გადაუმოწმებია. მისი აზრით სავარაუდოდ ჟურნალისტს ერთმანეთში აერია ორი კომპანია, ერთი და იგივე სახელწოდებით, კერძოდ დავით ბეგიაშვილის მფლობელობაში არსებული კომპანია „ალბატროსის“ გარდა არსებობს სხვა კომპანია იგივე სახელწოდებით, რომელიც ძირითადად დაკავებულია მეტალოპლასტმასისა და ალუმინის კონსტრუქციების წარმოებით. როგორც საბჭომ გადაამოწმა ონლაინ მართლაც იძებნებოდა ინფორმაცია რომ მეტალოპლასტმასისა და ალუმინის კონსტრუქციების დამამზადებელ კომპანია „ალბატროსის“ შენობის სხვენში შინაგან საქმეთა სამინისტრომ საგამოძიებო მოქმედებები ჩაატარა ნარკოტიკების ამოღების მიზნით, ასევე ამავე კომპანიას უკავშირდებოდა ამბავი შიდა ფასადზე გაკრული ტატუნაშვილის ფოტოები ჩამოხევის ფაქტზე.


ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე ცალსახაა, რომ ჟურნალისტის მიერ გავრცელდა არაზუსტი ინფორმაცია, ამასთან ჟურნალისტმა არ სცადა ინფორმაციის გადამოწმება დავით ბეგიაშვილთან ან დავით ბეგიაშვილთან დაკავშირებული კომპანია „ალბატროსის“ წარმომადგენელთან, რაც მას საშუალებას მისცემდა თავიდან აერიდებინა კომპანიათა სახელების მსგავსების გამო ფაქტების აღრევა/არაზუსტი ინფორმაციის გავრცელება.


აღსანიშნავია რომ commersant.ge  გამოქვეყნებულ სტატიაზე წყაროდ მითითებული იყო bpn.ge. საბჭო კიდევ ერთხელ მიუთითებს რომ რომ სხვა მედიის, როგორც წყაროზე მითითება არც ერთ შემთხვევაში არ ათავისუფლებს მედიასაშუალებას თავად იზრუნოს აუდიტორისათვის ზუსტი ინფორმაციის მიწოდებაზე და მედია საშუალება ეთიკური ვალდებულებების დაცვის მიზნით მოვალე არის გადაამოწმოს სხვა მედია საშუალების [ანუ წყაროს] მიერ გავრცელებული ინფორმაცია. უცვლელი სახით მასალის კოპირებით კი commersant.ge -მა, პირველწყარო მედია საშუალების მსგავსად ვერ შეასრულა ეთიკური ვალდებულებები.


bpn.ge/თათია არდოტელის ნაწილში: ქარტიის საბჭოს მიერ საქმის განხილვის მომენტისათვის, bpn.ge ზე იძებნებოდა სტატია „ვინ არის კიდევ ერთი ბიზნესმენი, რომელიც ხაზარაძის „ლელოს“ 36-კაციან სიაშია“, ამასთან აღნიშნულ სტატიაში არ ფიგურირებდა სადავო ტექსტები. განმცხადებელმა მიუთითა რომ სადავო სტატიიდან არასწორი ინფორმაციის შემცველი ტექსტი წაიშალა მას შემდეგ რაც მიმართა მედია საშუალებას. ქარტიის საბჭომ სარწმუნოდ მიიჩნია რომ bpn.ge ზე გამოქვეყნებული სტატიის პირველადი ვერსია შეიცავდა სადავო ტექსტებს, ვინაიდან:  

1. commersant.ge-ს, რომელსაც სტატიის სრული, სადავო ნაწილის შემცველი ტექსტი აქვს გამოქვეყნებული, წყაროდ მითითებული ყავს bpn.ge, და გარდა სადავო აბზაცებისა, commersant.ge და bpn.ge ტექსტები სრულად ემთხვევა ერთმანეთს.
2. საბჭოსათვის წარმოდგენილი იქნა მტკიცებულება, რომ დავით ბეგიაშვილმა bpn.ge - ს გაუგზავნა შეტყობინება, სადაც წერდა რომ ნარკოტიკული საშუალების შენახვის და არჩილ ტატუნაშვილის ფოტოების შენობის კედლებიდან ჩამოხევის შესახებ ინფორმაცია არასწორი იყო.

როგორც აღინიშნა, bpn.ge - მ სტატიიდან სადავო და არაზუსტი ინფორმაცია წაშალა, მაგრამ საბჭოს შეფასებით ეს არ წარმოადგენს პირველი პრინციპის დარღვევის პასუხისმგებლობისაგან თავის არიდების საფუძველს. ეთიკური ჟურნალისტიკის მიზნებისათვის ჟურნალისტებმა და რედაქტორებმა პასუხისმგებლობა უნდა აიღონ დაშვებულ შეცდომებზე და დროულად გაასწორონ უზუსტობები, გამოქვეყნებული მასალა უნდა შესწორდეს ისე, რომ აუდიტორიისთვის ცნობილი გახდეს თუ რა გასწორდა, მასალის ბოლოს შენიშვნის სახით უნდა მიეთითოს რა ეწერა მცდარ ვერსიაში.


Ipn.ge ნაწილში: როგორც განმცხადებლის მიერ წარმოდგენილი მტკიცებულებებით დასტურდება მედია საშულება ipn.ge-მ თავის ფეისბუქ გვერდზე 2019 წლის 04 ოქტომბერს გააზიარა bpn.ge -ის სტატია „ვინ არის კიდევ ერთი ბიზნესმენი, რომელიც ხაზარაძის „ლელოს“ 36-კაციან სიაშია“, რომელი სტატიაც როგორც დადგინდა შეიცავდა არასწორ ინფორმაციას. ქარტიის საბჭო მიიჩნევს რომ ამ შემთხვევაში სარედაქციო პასუხისმგებლობა ვრცელდება ipn.ge ზეც. მართალია სტატია უშულოდ ipn.ge ის მიერ მომზადებული არ იყო მაგრამ მედია საშუალების მიერ მოხდა არასწორი/გადაუმოწმებელი ფაქტების შემცველი ინფორმაციის გავრცელება. საქმეში „პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის ლილუ მიროტაძის წინააღმდეგ“ [2018 წელი] ქარტიის საბჭომ აღნიშნა რომ:


აღნიშნულიდან გამომდინარე ipn.ge-მ, რომელმაც გააზიარა/გაავრცელა არასწორი/გადაუმოწმებელი ფაქტების შემცველი ინფორმაცია, ამით დაარღვია ქარტიის პირველი პრინციპი.


ქარტიის მე-5 პრინციპის თანახმად „მედია ვალდებულია, შეასწოროს გამოქვეყნებული არსებითად არაზუსტი ინფორმაცია, რომელსაც შეცდომაში შეჰყავს საზოგადოება.“ განმცხადებელმა საბჭოს წარმოუდგინა მტკიცებულებები რომ ზემოთ მითითებულ სამივე მედია საშუალებას მოსთხოვა არასწორი ინფორმაციის გასწორება. როგორც საბჭომ დაადგინა, ipn.ge და commersant.ge არავითარი ძალისხმევა არ გამოუჩენიათ რომ ინფორმაცია გაესწორებინათ, ხოლო რაც შეეხება bpn.ge-ს, როგორც პირველი პრინციპის ჭრილში მსჯელობისას საბჭომ აღნიშნა, მართალია მათ წაშალეს სადავო ნაწილი, მაგრამ ეს არ ითვლება სათანადო წესით შესწორებად. შესაბამისად სამივე შემთხვევაში დაირღვა ქარტიის მე-5 პრინციპი.


სარეზოლუციო ნაწილი

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე:

1. თათია არდოტელის, commersant.ge და Ipn.ge არაიდენიტიფიცირებული ჟურნალისტების მიერ დაირღვა ქარტიის პირველი და მე-5 პრინციპი.

24 ნოემბერი 2019 წელი

საქმე N - 309, 310, 312, 313, 314, 315, 316, 317, 318, 320, 321, 322, 323, 328

საბჭოს თავმჯდომარე: ნანა ბიგანიშვილი

საბჭოს წევრები: ირმა ზოიძე, ლაურა გოგოლაძე, გიორგი სულაძე, მაია მერკვილაძე, კამილა მამედოვა.

განმცხადებელი: ეკატერინე მესხიძე

მოპასუხე: 14 მედია საშუალების ჟურნალისტები

აღწერილობითი ნაწილი

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს განცხადებით მომართა ეკატერინე მესხიძემ, რომელიც მიიჩნევდა რომ ქვემოთ მოცემულ მედია პროდუქტებში დარღვეული იყო ქარტიის პრინციპები:

1. კვირის პალიტრა, სადავო სტატია „,სექსუალურ შევიწროებაში დადანაშაულებული პაპუნა უგრეხელიძე სასამართლომ უდანაშაულოდ ცნო". 09 აგვისტო, 2019 წელი, არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი, სადავო პრინციპი - 1.  
2. Ambebi.ge, სადავო სტატია „მათ მერკანტელური მიზნები ამოძრავებთ" - რას წერს სექსუალურ შევიწროებაში ბრალდებული პაპუნა უგრეხელიძე, სასამართლოში გამარჯვების შემდეგ“. 09 აგვისტო, 2019 წელი, არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი, სადავო პრინციპი 1. 
3. Exclusivenews.ge, სადავო სტატია „პაპუნა უგრეხელიძე ეკა მესხიძის სექსუალურ შევიწროებაში სასამართლომ უდანაშაულოდ ცნო“, 09 აგვისტო, 2019 წელი, არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი, სადავო პრინციპი - 1.
4. ტელეკომპანია იმედის ჟურნალისტები, სადავო სიუჟეტი გადაცემაში ქრონიკა 14:00 საათზე - 09 აგვისტო, 2019 წელი, წამყვანი ლევან კვატაშიძე და სიუჟეტის არაიდენტიფიცირებული ავტორი. სადავო პრინციპი - 1 და მე-5.
5. Interpressnews.ge, სადავო სტატია ,,საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი უფროსი - სასამართლომ დაადგინა, რომ სექსუალურ შევიწროებას ადგილი არ ჰქონია და მოპასუხეს ბინძური კამპანიის 5 ტელევიზიაში უარყოფა დაავალა." 09 აგვისტო, 2019 წელი, არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი. სადავო პრინციპი - 1 და მე-5.
6. Ipress.ge, სადავო სტატია „უგრეხელიძე: მესხიძეს დაევალა 5 ტელეკომპანიაში საჯაროდ უარყოს ცრუ ბრალდება სექსუალურ შევიწროებაზე", 09 აგვისტო, 2019 წელი, ირმა მესხია. სადავო პრინციპი - 1 და მე-5.
7. Gurianews.com, სადავო სტატია „,სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ სცნო", 09 აგვისტო, 2019 წელი, არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი. სადავო პრინციპი - 1 და მე-5.
8. Marshalpress, სადავო სტატია ,,სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ ცნო", 09 აგვისტო, 2019 წელი, არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი. სადავო პრინციპი - 1 და მე-5.
9. Newposts.ge, სადავო სტატია ,,ძალადობა და სექსუალური შევიწროვება - სასაამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე უდანაშაულოდ სცნო". 09 აგვისტო, 2019 წელი, არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი. სადავო პრინციპი - 1 და მე-5. 
10. Caucasus business week, სადავო სტატია ,,The court acquitted Papuna Ugrekhelidze of Abuse and Sexual Harassment". არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი. სადავო პრინციპი - 1 და მე-5.
11. Liberali.ge, სადავო სტატია ,,პაპუნა უგრეხელიძემ, რომელსაც სექსუალურ შევიწროებაში ადანაშაულებდნენ, დავის პირველი რაუნდი მოიგო". 09 აგვისტო, 2019 წელი, არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი. სადავო პრინციპი - 1 და მე-5.
12. 2020news, სადავო სტატია ,,სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ სცნო". 09 აგვისტო, 2019 წელი, არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი. სადავო პრინციპი - 1 და მე-5.
13. Infopostalioni.com, სადავო სტატია ,,სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ სცნო“. 09 აგვისტო, 2019 წელი, არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტი. სადავო პრინციპი - 1 და მე-5.
14. ტელეკომპანია „ობიექტივი“, ნიკოლოზ მჟავანაძის საავტორო გადაცემა „სამოქალაქო საზოგადოება“, 30 აგვისტო, 21:30 ჟურნალისტი ნიკოლოზ მჟავანაძე, სადავო პრინციპი - 1.

საქმის განხილვის დახურულ ნაწილში, მედია საშუალებების - „კვირის პალიტრა“, „ambebi.ge”, “Ipn.ge” ჭრილში, მონაწილეობა არ მიუღია საბჭოს წევრ გიორგი სულაძეს. მან განაცხადა თვითაცილება, ვინაიდან აქვს შრომითი ურთიერთობა იმ მედია ჰოლდინგთან, რომელიც ასევე ფლობს ზემოაღნიშნულ მედია საშუალებებს.


საქმის განხილვას დაესწრო განმცხადებელი და მისი წარმომადგენელი, ასევე მხოლოდ ერთი მოპასუხე მედია საშუალების ipress.ge წარმომადგენელი ირმა მესხია. რამდენიმე მედია საშუალებამ წარმოადგინა შეპასუხება, რომელთა შესახებ აღნიშნული იქნება გადაწყვეტილების შესაბამის ნაწილში.


რიგი მოპასუხე მედია საშუალებების მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაზე/სიუჟეტზე მითითებული არ იყო ავტორი ჟურნალისტი, საბჭოს სამდივნომ მიმართა მედიასაშუალებებს, რომ ეცნობებინათ სადავო მედია პროდუქტებზე პასუხისმგებელი პირები, მაგრამ საბჭოსათვის არ იქნა აღნიშნული ინფორმაცია მოწოდებული და ვერ მოხდა კონკრეტული პასუხისმგებელი პირების იდენტიფიცირება. ასეთ შემთხვევაში ქარტიის საქმის წარმოების წესის [პუნქტი 3.4 ] თანახმად: „თუ შეუძლებელია პასუხისმგებელი პირის მოძიება, ეს არ აფერხებს განცხადების განხილვას და ქარტიის გადაწყვეტილებაში მოპასუხედ მიეთითება არაიდენტიფიცირებული ავტორი/ჟურნალისტი“.


სამოტივაციო ნაწილი:

ქარტიის პირველი პრინციპის მიხედვით „ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადოების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია“.


განმცხადებლის მიერ წარმოდგენილი დოკუმენტების და საბჭოს მიერ მოკვლეული ინფორმაციის შესაბამისად დადასტურებული სახით დადგინდა შემდეგი ფაქტობრივი გარემოებები:

1.   2017 წლის 03 მაისის რეკომენდაციით საქართველოს სახალხო დამცველმა დადგენილად მიიჩნია საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს თანამშრომლის ეკატერინე მესხიძის „შევიწროებით და სექსუალური შევიწროებით გამოხატული სქესის ნიშნით დისკრიმინაციის“ ფაქტი [შემდგომ „სექსუალური შევიწროება“], ამავე სააგენტოს უფროსის, პაპუნა უგრეხელიძის მიერ. 

2.  პაპუნა უგრეხელიძემ მიმართა სასამართლოს და მოითხოვა რომ ეკატერინე მესხიძეს მოეხდინა შემდეგი განცხადებების უარყოფა:


3. სასამართლომ ნაწილობრივ დააკმაყოფილა მოსარჩელე პაპუნა უგრეხელიძის მოთხოვნა და ეკატერინე მესხიძეს დაავალა ზემოაღნიშნული გამონათქვამების უარყოფა, გარდა ფრაზებისა “აი მესაკუთრეობის, ასე ვთქვათ, არა ჯანსაღი დამოკიდებულება მას აქვს ნებისმიერი თანამშრომლის მიმართ“, „მაგინა, საშინელი სიტყვებით გამომლანძღა“.

4. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე ცალსახაა, რომ სასამართლოს საერთოდ არ უმსჯელია იმ ფაქტზე, მართლაც ჰქონდა თუ არა სექსუალურ შევიწროებას ადგილი პაპუნა უგრეხელიძის მიერ, და ეს ფაქტი უკვე დადგენილი ჰქონდა სახალხო დამცველს ამასვე აღნიშნავდა ეკატერინე მესხიძის უფლებადამცველი ორგანიზაცია - საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია, რომელმაც იმავე დღესვე, 2019 წლის 09 აგვისტოს 12:12 წუთზე გამოაქვეყნა განცხადება, სადაც აღნიშნავდა რომ „სასამართლო არ განიხილავდა პაპუნა უგრეხელიძემ განახორციელა თუ არა სექსუალური შევიწროება. აღნიშნული გარემოება უკვე დადგენილია სახალხო დამცველის მიერ, რაც გასაჩივრებას არ ექვემდებარება. კერძოდ, შევიწროება და სექსუალური შევიწროებით გამოხატული სქესის ნიშნით დისკრიმინაცია სახალხო დამცველმა 2017 წლის 03 მაისს დაადგინა. სახალხო დამცველის დასკვნის თანახმად, პაპუნა უგრეხელიძის მხრიდან ადგილი ჰქონდა ფამილიარული ტერმინოლოგიის გამოყენებას, მუქაროს შემცველ სმს ტექსტებს და ა.შ. შესაბამისად, საქართველოს სახალხო დამცველმა განმცხადებლის მიერ წარდგენილი მტკიცებულებების, მოწმეთაგან მოპოვებული ინფორმაციისა და მოპასუხესთან გასაუბრებიდან გამოკვეთილი ინფორმაციის საფუძველზე მიიჩნია, რომ პაპუნა უგრეხელიძის მხრიდან ადგილი ჰქონდა, ერთი მხრივ სქესის ნიშნით შევიწროებას, რაც გამოიხატებოდა მსხვერპლის შეურაცხყოფასა და დამამცირებელ სამუშაო გარემოს შექმნაში, და მეორე მხრივ, ვერბალური ფორმით სექსუალურ შევიწროებაში“.


თითოეული სადავო ჟურნალისტური პროდუქტის შეფასება: 


1. კვირის პალიტრა, სადავო სტატია „,სექსუალურ შევიწროებაში დადანაშაულებული პაპუნა უგრეხელიძე სასამართლომ უდანაშაულოდ ცნო". 09 აგვისტო, 2019 წელი.

გარდა სათაურისა, სადავო სტატიის ტექსტის თანახმად „თბილისის საქალაქო სასამართლომ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი თავმჯდომარის, პაპუნა უგრეხელიძის სარჩელი დააკმაყოფილა და დაადგინა, რომ მისი მხრიდან ყოფილ თანამშრომელზე, ეკა მესხიძეზე სექსუალურ შევიწროებას ადგილი არ ჰქონია“. კვირის პალიტრის მიერ გავრცელებული ინფორმაცია არასწორია, სასამართლოს არ უმსჯელია იმ ფაქტზე, მართლაც ჰქონდა თუ არა სექსუალურ შევიწროებას ადგილი პაპუნა უგრეხელიძის მიერ, შესაბამისად ვერც პაპუნა უგრეხელიძის „უდანაშაულობას“ ან/და ამ ფაქტის არ არსებობას ვერ დაადგენდა სასამართლო. აქვე აღსანიშნავია რომ სტატია ასახავს მხოლოდ პაპუნა უგრეხელიძის და მისი ადვოკატის პოზიციას, არა თუ მეორე მხარის პოზიცია, არამედ ჟურნალისტის მცდელობაც კი არ ჩანს რომ დაკავშირებოდა მეორე მხარეს და მისი პოზიცია მიეწოდებინა მკითხველისთვის, რაც ასევე წარმოადგენს ბალანსის და შესაბამისად ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევას.


2. ambebi.ge, სადავო სტატია „მათ მერკანტელური მიზნები ამოძრავებთ" - რას წერს სექსუალურ შევიწროებაში ბრალდებული პაპუნა უგრეხელიძე, სასამართლოში გამარჯვების შემდეგ“. 09 აგვისტო, 2019 წელი.

სტატიის მიხედვით: „საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი თავმჯდომარე პაპუნა უგრეხელიძე, რომელსაც სექსუალურ შევიწროებაში ადანაშაულებდნენ, თბილისის საქალაქო სასამართლომ უდანაშაულოდ ცნო. ამის შესახებ უგრეხელიძე "ფეისბუქზე" წერს“. სადავო სტატიაში ასევე სრულად არის მოყვანილი პაპუნა უგრეხელიძის ფეისბუქ პოსტი. ავტორი ჟურნალისტი სტატიის ბოლოს აღნიშნავს რომ „2018 წელს საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი თავმჯდომარე, პაპუნა უგრეხელიძე მისმა ყოფილმა თანამშრომელმა, ეკა მესხიძემ სექსუალურ შევიწროვებაში დაადანაშაულა.“ ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე მკითხველი იღებს ინფორმაციას, რომ სასამართლოს მიერ არ დადასტურდა პაპუნა უგრეხელიძის მხრიდან სექსუალური შევიწროების ფაქტი, რაც არასწორია, სასამართლოს საერთოდ არ უმსჯელია იმ ფაქტზე, მართლაც ჰქონდა თუ არა სექსუალურ შევიწროებას ადგილი პაპუნა უგრეხელიძის მხრიდან. აქვე აღსანიშნავია, რომ სტატია ასახავს მხოლოდ პაპუნა უგრეხელიძის პოზიციას, არ არის მოცემული მეორე მხარის პოზიცია, ჟურნალისტის მცდელობაც არ ჩანს რომ დაკავშირებოდა მეორე მხარეს და მისი პოზიცია მიეწოდებინა მკითხველისთვის, რაც ასევე წარმოადგენს ბალანსის და შესაბამისად ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევას.


3. Exclusivenews.ge, სადავო სტატია „პაპუნა უგრეხელიძე ეკა მესხიძის სექსუალურ შევიწროებაში სასამართლომ უდანაშაულოდ ცნო“, 09 აგვისტო, 2019 წელი.

სადავო სტატიის სათაურში მითითებულ ინფორმაცის, რომ თითქოს სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე სექსუალურ შევიწროებაში უდანაშაულოდ სცნო, აგრძელებს თავად სტატიის ტექსტიც, სადაც მითითებულია, რომ: „თბილისის საქალაქო სასამართლომ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი თავმჯდომარე პაპუნა უგრეხელიძე ნაწილობრივ გაამართლა“. სტატიის ბოლოს ჟურნალისტი განმარტავს რომ: „2018 წელს უგრხელიძე მისმა ყოფილამ თანამშრომელმა ეკა მესხიძემ სექსუალურ შევიწროებაში დაადანაშაულა“. მითითებული ინფორმაციით ჟურნალისტი მკითხველს აწვდის ამბავს რომ თითქოს პაპუნა უგრეხელიძის მხრიდან სექსუალური შევიწროების ფაქტი სასამართლოს მიერ არ დადასტურდა, რაც არასწორია, სასამართლოს საერთოდ არ უმსჯელია იმ ფაქტზე, მართლაც ჰქონდა თუ არა სექსუალურ შევიწროებას ადგილი. აქვე აღსანიშნავია, რომ სტატია ასახავს მხოლოდ პაპუნა უგრეხელიძის პოზიციას, არ არის მოცემული მეორე მხარის პოზიცია, ჟურნალისტის მცდელობაც არ ჩანს რომ დაკავშირებოდა მეორე მხარეს და მისი პოზიცია მიეწოდებინა მკითხველისთვის, რაც ასევე წარმოადგენს ბალანსის და შესაბამისად ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევას.


4. ტელეკომპანია იმედის ჟურნალისტები, სადავო სიუჟეტი გადაცემაში ქრონიკა 14:00 საათზე - 09 აგვისტო, 2019 წელი.

სიუჟეტის წარდგენისას წამყვანი ლევან კვატაშიძე აღნიშნავს რომ „[პაპუნა უგრეხელიძე] სასამრთლომ ნაწილობრივ გაამართლა ეკატერინე მესხიძის ხმაურიანი ბრალდებები პაპუნა უგრეხელიძის წინაღმდეგ არ დადასტურდა“ წარდგენის ბოლოს წამყვანი აკონკრეტებს რომ „როგორც ცნობილია 2018 წელს პაპუნა უგრეხელიძე სექსუალურ შევიწროებაში მისმა ყოფილმა თანამშრომელმა დაადანაშაულა“ ამ ორი ფრაზის ერთიანობით აუდიტორიას მიეწოდება ინფორმაცია რომ თითქოს სასამართლომ არ დაადასტურა ეკატერინე მესხიძის ბრალდებები სექსუალურ შევიწროებასთან დაკავშირებით რაც არ შეესაბამება სიმართლეს. იგივე ხაზი გრძელდება სიუჟეტშიც, რომელიც შეიცავს პაპუნა უგრეხელიძესთან ინტერვიუს, რომელიც საუბრობს რომ თითქოს სასამართლომ დაადგინა რომ მის მიერ სექსუალურ შევიწროებას ადგილი არ ჰქონია. მართალია სიუჟეტში არის მეორე მხარის, ეკატერინე მესხიძის ადვოკატის ინტერვიუც, მაგრამ ეს ვერ უზრუნველყოფს ბალანსის დაცვას და მაყურებლისათვის გადამოწმებული ინფორმაციის მიწოდებას, ვინაიდან ადვოკატი საუბრობს საქმის პროცედურულ ნაწილზე და არ ჩანს რომ ჟურნალისტი დაინტერესდა იმით თუ რეალურად რაზე იმსჯელა სასამართლომ და სასამართლოს გადაწყვეტილება მართლა გულისხმობდა თუ არა იმას რომ პაპუნა უგრეხელიძე სექსუალურ შევიწროებასთან დაკავშირებულ ბრალდებებში „გამართლდა“ . ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე საბჭო მიიჩნევს რომ დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი.


5. interpressnews.ge, სადავო სტატია ,,საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი უფროსი - სასამართლომ დაადგინა, რომ სექსუალურ შევიწროებას ადგილი არ ჰქონია და მოპასუხეს ბინძური კამპანიის 5 ტელევიზიაში უარყოფა დაავალა." 09 აგვისტო, 2019 წელი.

სადავო სტატიაში, პაპუნა უგრეხელიძეზე დაყრდნობით მითითებულია, რომ „თბილისის საქალაქო სასამართლომ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი თავმჯდომარის, პაპუნა უგრეხელიძის სარჩელი დააკმაყოფილა და დაადგინა, რომ მისი მხრიდან ყოფილ თანამშრომელზე, ეკა მესხიძეზე სექსუალურ შევიწროებას ადგილი არ ჰქონია“. როგორც აღინიშნა ეს ინფორმაცია არ შეესაბამებოდა სიმართლეს. სტატიაში ასევე მოცემულია პაპუნა უგრეხელიძის ადვოკატის ინტერვიუ. ამასთან სტატია არ შეიცავს მეორე მხარის პოზიციას, და წარმოადგენს ბალანსის დარღვევას. საბოლოო ჯამში, სტატია მკითხველს აცნობს არასწორ ინფორმაციას, რომ თითქოს სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე სექსუალურ შევიწროვებაში „უდანაშაულოდ“ ცნო, შესაბამისად არასწორი და გადაუმოწმებელი ინფორმაციის გავრცელებით დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი.


6. ipress.ge, სადავო სტატია „უგრეხელიძე: მესხიძეს დაევალა 5 ტელეკომპანიაში საჯაროდ უარყოს ცრუ ბრალდება სექსუალურ შევიწროებაზე", 09 აგვისტო, 2019 წელი.

სტატიაში მტკიცებით ფორმაში მითითებულია არასწორი ინფორმაცია, რომ „თბილისის საქალაქო სასამართლომ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი თავმჯდომარე პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ სცნო“. აღნიშნულიდან და იქიდან გამომდინარე რომ სტატია არ შეიცავს მეორე მხარის პოზიციას ჟურნალისტის მიერ მოხდა ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევა. როგორც აღინიშნა სხდომას ესწრებოდა სადავო სტატიის ავტორი ჟურნალისტი ირმა მესხია რომელმაც აღნიშნა რომ მან სცადა ინფორმაციის გადამოწმება საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციაში [საია], რომელიც იცავდა ეკატერინე მესხიძის ინტერესებს, მაგრამ მცდელობის მომენტისათვის მან პასუხი ვერ მიიღო. ხოლო მას შემდეგ რაც საიამ თავის პოზიცია გამოაქვეყნა,  მედია საშუალებამ განცხადება  უცვლელი სახით განათავსა  საკუთარ ვებ გვერდზე. საბჭოს მიერ მოკვლეული იქნა რომ:

• სადავო სტატია Ipress.ge ზე განთავსდა 9 აგვისტოს 12:38 წუთზე.
• სადავო სტატიის გამოქვეყნებამდე დაახლოებით 20 წუთით [12:12 წუთზე] ადრე სიას პოზიცია უკვე საჯაროდ იყო გამოქვეყნებული.
• საიას პოზიცია Ipress.ge ზე დაიდო დაახლოებით 2 საათის შემდეგ, 14:06 წუთზე.
• მიუხედავად იმისა რომ ჟურნალისტისათვის უკვე ცნობილი იყო 12:38 წუთზე გამოქვეყნებული ინფორმაციის ფაქტობრივი უზუსტობების შესახებ, მას სტატია არ შეუსწორებია, და სიას განცხადება ცალკე განათავსა და შესაბამისად მკითხველი რომელიც მხოლოდ სადავო სტატიას გაეცნობოდა, ისევ არასწორ ინფორმაციას მიიღებდა.

ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე ქარტიის საბჭო მიიჩნევს რომ ადგილი ჰქონდა ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევას.


7. gurianews.com, სადავო სტატია „,სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ სცნო", 09 აგვისტო, 2019 წელი.

სადავო სტატიის ტექსტი იმეორეს სათაურში მითითებულ არასწორ ინფორმაციას, რომ „სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ სცნო. თბილისის საქალაქო სასამართლომ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი თავმჯდომარე პაპუნა უგრეხელიძე ნაწილობრივ გაამართლა“. ქარტიის საბჭოს მიერ დადგენილი იქნა რომ სასამართლოს საერთოდ არ უმსჯელია იმ ფაქტზე, მართლაც ჰქონდა თუ არა სექსუალურ შევიწროებას ადგილი პაპუნა უგრეხელიძის მიერ. ასევე სტატია შეიცავს მხოლოდ პაპუნა უგრეხელიძის პოზიციას, არ არის მოცემული მეორე მხარის კომენტარი და ჟურნალისტის მცდელობაც არ ჩანს რომ დაკავშირებოდა მეორე მხარეს და მისი პოზიცია მიეწოდებინა მკითხველისთვის. ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე ჟურნალისტის მიერ დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი.


8. Marshalpress, სადავო სტატია ,,სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ ცნო" 09 აგვისტო, 2019 წელი.

9. Newposts.ge, სადავო სტატია ,,ძალადობა და სექსუალური შევიწროვება - სასაამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე უდანაშაულოდ სცნო".

ზემოაღნიშნულ ორივე სადავო სტატიაში მითითებულია რომ „თბილისის საქალაქო სასამართლომ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი თავმჯდომარე პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ ცნო“ როგორც არა ერთხელ აღინიშნა სადავო სტატიებში მითითებული ინფორმაცია არ შეესაბამოდა სიმართლეს, მეტიც, არ იყო გადამოწმებული მეორე მხარესთან, შესაბამისად დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი.


10. Caucasus business week, სადავო სტატია ,,The court acquitted Papuna Ugrekhelidze of Abuse and Sexual Harassment".

სადავო სტატიაში აღნიშნული იყო რომ „Tbilisi City court satisfied 5 out of 6 claims of Papuna Ugrekhelidze, the former Chairman of the National Agency of Public Registry (NAPR) and ruled that Ekaterine Meskhidze did not suffer any abuse or harassment at work [თბილისის საქალაქო სასამართლომ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი თავმჯდომარის პაპუნა უგრეხელიძის 6 მოთხოვნიდან 5 დააკმაყოფილა და დაადგინა რომ ეკატერინე მესხიძეზე არ განხორციელებულა სექსუალური შევიწროება]. ინფორმაცია არასწორია, სასამართლოს საერთოდ არ უმსჯელია სექსუალური შევიწროების ფაქტზე, შესაბამისად ვერ დაადგენდა სექსუალური შევიწროება განხორციელდა თუ არა. ასევე სტატია არ შეიცავს მეორე მხარის პოზიციას, რაც წარმოადგენს ბალანსის დარღვევას. სტატიაში ,,The court acquitted Papuna Ugrekhelidze of Abuse and Sexual Harassment" დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი.


11. Liberali.ge, სადავო სტატია ,,პაპუნა უგრეხელიძემ, რომელსაც სექსუალურ შევიწროებაში ადანაშაულებდნენ, დავის პირველი რაუნდი მოიგო". 09 აგვისტო, 2019 წელი.

სხვა სადავო სტატიებისაგან განსხვავებით Liberali.ge სტატიაში მითითებული იყო ორივე მხარის პოზიცია, სადაც ეკატერინე მესხიძის უფლებადამცველი აღნიშნავდა რომ „სასამართლო არ განიხილავდა პაპუნა უგრეხელიძემ განახორციელა თუ არა სექსუალური შევიწროება. აღნიშნული გარემოება უკვე დადგენილია სახალხო დამცველის მიერ, რაც გასაჩივრებას არ ექვემდებარება“. მაგრამ ქარტიის საბჭო პრობლემურად მიიჩნევს სტატიის სათაურს.

სადავო სტატიის სათაური ,,პაპუნა უგრეხელიძემ, რომელსაც სექსუალურ შევიწროებაში ადანაშაულებდნენ, დავის პირველი რაუნდი მოიგო" მკითხველს აწვდის ინფორმაციას რომ თითქოს სექსუალურ შევიწროებასთან დაკავშირებული დავის პირველი რაუნდი მოიგო პაპუნა უგრეხელიძემ, რომელი ინფორმაციაც იყო არასწორი და ეს თავად სტატიის შინაარსშიც ჩანდა, შესაბამისად საბჭო მიიჩნევს რომ არაზუსტი, შეცდომაში შემყვანი და მანიპულაციური სათაურის გამოყენებით დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი.

საბჭომ საქმეში „ანა გაბელაია მართა ლაბაძისა და Reportiori.ge-ს, kvira.ge-ის, digest.pia.ge-ს არაიდენტიფიცირებული ჟურნალისტების წინააღმდეგ [2018 წელი], აღნიშნა რომ



12. 2020news, სადავო სტატია ,,სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ სცნო". 09 აგვისტო, 2019 წელი.


სათაურის მსგავსად სადავო სტატიის ტექსტითაც არასწორი ინფორმაცია გავრცელდა რომ „საქალაქო სასამართლომ 6 სასარჩელო მოთხოვნიდან 5 დააკმაყოფილა და დაადგინა, რომ ეკატერინე მესხიძის მიმართ ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებას ადგილი არ ჰქონია“. როგორც უკვე აღინიშნა ეს ინფორმაცია არ შეესაბამებოდა სიმართლეს, ასევე სადავო სტატია არ შეიცავდა მეორე მხარის პოზიციას და ეყრდნობოდა მხოლოდ პაპუნა უგრეხელიძის, და როგორც აღმოჩნდა მცდარ ინფორმაციას, რაც იწვევს ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევას.


13. infopostalioni.com, სადავო სტატია ,,სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ სცნო“. 09 აგვისტო, 2019 წელი.


სადავო სტატიაში აღნიშნულია რომ „თბილისის საქალაქო სასამართლომ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ყოფილი თავმჯდომარე პაპუნა უგრეხელიძე გაამართლა“. ხოლო მკითხველისათვის იმის საილუსტრაციოდ თუ რაში „გამართლდა“ პაპუნა უგრეხელიძე, სტატიაში მითითებულია რომ იგი ყოფილმა თანამშრომელმა ეკა მესხიძემ სექსუალურ შევიწროებაში დაადანაშაულა. ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე დგინდება რომ მედია საშუალების მიერ გავრცელდა არასწორი, დაუბალანსებელი, გადაუმოწმებელი ინფორმაცია რამაც გამოიწვია ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევა.


14. ტელეკომპანია „ობიექტივი“, ნიკოლოზ მჟავანაძის საავტორო გადაცემა „სამოქალაქო საზოგადოება“, 30 აგვისტო, 21:30 ჟურნალისტი ნიკოლოზ მჟავანაძე, სადავო პრინციპი - 1.

ტელეკომპანია „ობიექტივში“, ნიკოლოზ მჟავანაძის საავტორო გადაცემაში, წამყვანმა ისაუბრა სასამართლო დავაზე პაპუნა უგრეხელიძესა და ეკატერინე მესხიძეს შორის, სადაც აღნიშნა რომ „ის ბრალდებები რომელიც იყო მის მიმართ, ყველა ამ ბრალდებასთან [იგულისხმება ბრალდება სექსუალურ შევიწროებასთან დაკავშირებით] დაკავშირებით იმსჯელა სასამართლომ და ამ მესხიძეს რომელიც ადანაშაულებდა ამ ადამიანს დაავალა ამ ცნობების უარყოფა“ საბჭოს მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებების თანახმად სასამართლოს არ უმსჯელია სექსუალური შევიწროებასთან დაკავშირებით, შესაბამისად ჟურნალისტის მიერ გაჟღერებული ინფორმაცია იყო არასწორი. ამასთან გადაცემა შეიცავს პაპუნა უგრეხელიძესთან ინტერვიუს, წამყვანი შემდეგ თემას აგრძელებს მოწვეულ სტუმრებთან ერთად და არც ეტაპზე არ ჩანს ჟურნალისტის მცდელობაც კი რომ ინფორმაცია გადაემოწმებინა მეორე მხარესთან, რაც ასევე იწვევს ქარტიის პირველი პრინციპის დარღვევას.


შენიშვნა: საბჭოს სამდივნოსთან კომუნიკაციის დროს რამდენიმე მოპასუხე მედია საშუალებამ მიუთითა, რომ ისინი ინფორმაციის გამოქვეყნებისას დაეყრდნენ სხვა მედია საშუალებას, რაც მათ ათავისუფლებდა სარედაქციო პასუხისმგებლობისაგან. ქარტიის საბჭო კიდევ ერთხელ აღნიშნავს რომ სხვა მედიის, როგორც წყაროზე მითითება არც ერთ შემთხვევაში არ ათავისუფლებს მედიასაშუალებას თავად იზრუნოს აუდიტორიისათვის ზუსტი ინფორმაციის მიწოდებაზე, და ყველა ესეთი მედია საშუალება ეთიკური ვალდებულებების დაცვის მიზნით მოვალე იყო გადაემოწმებინა სხვა მედია საშუალების [ანუ წყაროს] მიერ გავრცელებული ინფორმაცია. უცვლელი სახით მასალის კოპირებით კი მათ პირველწყარო მედია საშუალების მსგავსად ვერ შეასრულეს ეთიკური ვალდებულებები.


ქარტიის მე-5 პრინციპის თანახმად “მედია ვალდებულია, შეასწოროს გამოქვეყნებული არსებითად არაზუსტი ინფორმაცია, რომელსაც შეცდომაში შეჰყავს საზოგადოება”. ქარტიის საბჭოს განმცხადებელმა წარმოუდგინა მტკიცებულებები, რომ მათ შესწორების მოთხოვნით მიმართეს შემდეგ მედია საშუალებებს: ტელეკომპანია იმედი, interpressnews.ge, ipress.ge, gurianews.com, Marshalpress, Newposts.ge, Caucasus business week, Liberali.ge, 2020news, infopostalioni.com. აღნიშნული მედია საშუალებებიდან არც ერთს არ შეუსწორებია ინფორმაცია ეთიკური ჟურნალისტიკისათვის დადგენილი წესით, შესაბამისად დაირღვა მე-5 პრინციპი. ცალკე აღსანიშნავია infopostalioni.com, რომელმაც ქარტიის საბჭოს აცნობა, რომ ეკატერინე მესხიძის პრეტენზიის შემდეგ მათ სადავო სტატია წაშალეს. საბჭო ხაზს უსვამს რომ არასწორი ინფორმაციის წაშლა არ წამოადგენს შესწორებას და ეთიკური ვალდებულებებისაგან არ ათავისუფლებს ჟურნალისტს: 

• მასალა სრულად მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში შეიძლება წაიშალოს. მაგალითად მაშინ, როდესაც საჯარო ინტერესის არარსებობის შემთხვევაში ის ზიანს აყენებს, ლახავს სხვათა უფლებებს და განსაკუთრებით უხეშად არღვევს ეთიკურ სტანდარტებს.
• მასალა შესწორების ნაცვლად როგორც წესი, მაშინ შეიძლება წაიშალოს, როდესაც მხოლოდ თქვენ ხართ ინფორმაციის გამავრცელებელი ერთადერთი ღია წყარო. თუკი ინფორმაცია სხვების მიერაც არის გავრცელებული, მაშინ ჩამოხსნის ნაცვლად იმავე ბმულზე შესწორება სჯობს.

• მასალის წაშლის შემთხვევაში სასურველია რედაქციამ ახსნას ამ გადაწყვეტილების მიზეზი.
• თუკი მომდევნო დღეებში გამოიკვეთა მნიშვნელოვანი დეტალები, რაც არსობრივად ცვლის წინა დღეს გავრცელებულ ინფორმაციას, რომელსაც შეცდომაში შეჰყავს აუდიტორია, უმჯობესია ცალკე მომზადდეს ახალი მასალა, უკვე გამოქვეყნებულ სტატიაში კი ცხადად მიეთითოს ბმული და გაუკეთდეს შესაბამისი წარწერა ახლად გამოვლენილი გარემოების შესახებ.

სარეზოლუციო ნაწილი:

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე:

ქარტიის პირველი პრინციპი დაარღვიეს: 

1. კვირის პალიტრის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
2. Ambebi.ge - ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
3. Exclusivenews.ge -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
4. ტელეკომპანია იმედის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა და წამყვანმა ლევან კვატაშიძემ.
5. Interpressnews.ge - ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
6. Ipress.ge- ის ჟურნალისტმა ირმა მესხიამ.
7. Gurianews.com - ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
8. Marshalpress -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
9. Newposts.ge - -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
10. Caucasus Business week -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
11. Liberali.ge - ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
12. 2020news -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
13. Infopostalioni.com -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
14. ტელეკომპანია „ობიექტივის“ ჟურნალისტმა ნიკოლოზ მჟავანაძემ.

ქარტიის მე-5 პრინციპი დაარღვიეს:

1. ტელეკომპანია იმედის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა და წამყვანმა ლევან კვატაშიძემ.
2. Interpressnews.ge - ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
3. Ipress.ge- ის ჟურნალისტმა ირმა მესხიამ.
4. Gurianews.com - ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
5. Marshalpress -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
6. Newposts.ge - -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
7. Caucasus Business week -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
8. Liberali.ge - ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა. 
9. 2020news -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.
10. Infopostalioni.com -ის არაიდენტიფიცირებულმა ჟურნალისტმა.